Temperatuur aarde laatste 2 jaar onverklaarbaar snel omhoog

Foto boven: Droogte in 2018, in de buurt van Arnhem - Reinout van den Born

Niet alleen bij ons, maar in heel de wereld is het al een tijdje bijzonder warm. Zo warm, dat de geleerden zich flink achter de oren krabben. Een stijging van de temperaturen hadden ze immers wel verwacht, maar zo snel als de afgelopen 2 jaar duidelijk niet.

Advertentie

Honderden klimaatonderzoekers kwamen deze week in Washington bijeen tijdens een bijeenkomst van de American Geophysical Union om het onderwerp te bespreken, zo meldt The Guardian. En hoe ze ook hun best deden, ze kwamen er gezamenlijk niet uit.

Droogte in 2018, in de buurt van Arnhem - Reinout van den Born

Het ging in 2023 wel erg hard

Het ging vorig jaar hard. Ten opzichte van het voorgaande wereldwijde warmterecord kwam er in één klap 0,2 graden bij. De klimaatcrisis is daarbij de belangrijkste oorzaak, zo gaven alle deelnemers aan de conferentie aan. Maar in zijn eentje toch niet dominant genoeg om deze temperatuursprong in één keer te kunnen verklaren. Er moest meer aan de hand zijn, maar wat? De deelnemers braken zich er het hoofd over. Van alles kwam langs.

Sommige deelnemers opperden dat het de wolken waren. Zo kwam er in 2023 een ongebruikelijke kleine hoeveelheid laaghangende bewolking voor, vooral boven de Atlantische Oceaan.. De laatste maanden weten we in Nederland juist wat het betekent als er veel laaghangende bewolking aanwezig is. Lage wolken werken als een witte deken om de aarde die veel extra zonlicht weerkaatst. Dat zou één van de oorzaken kunnen zijn.

Minder wolken dan normaal

Als je naar de totale wolkenhoeveelheid keek, waren er op aarde dus minder wolken dan normaal. Meer straling van de zon kon daardoor het aardoppervlak bereiken en dat levert extra warmte op. Maar waardoor waren er dan minder wolken? In het kader van bewolking werd de verandering bij de scheepvaart bekeken. Daar is sinds enkele jaren het overgrote deel van de brandstof ontzwaveld. Deze ontwikkeling heeft boven de belangrijkste vaarroutes op aarde een verandering in het wolkenbeeld opgeleverd.

Daar waar schepen vroeger nog dikke sporen met bewolking achterlieten, zijn die wolken nu grotendeels verdwenen. Er zijn deskundigen die zeggen dat hierdoor een flink deel van de inmiddels vaak recordhoge zeewatertemperaturen verklaard kan worden. En warm zeewater heeft natuurlijk ook consequenties voor de temperaturen van de lucht daarboven.

De uitbarsting van de Hunga-Tonga vulkaan

Nog weer een andere oorzaak zit mogelijk in de uitbarsting van Hunga-Tonga Hunga Ha’apai vulkaan, begin 2022 in de buurt van de eilandengroep Tonga, op de Grote Oceaan. Die uitbarsting, met een rookkolom die tot maar liefst 58 kilometer hoogte doordrong, bracht een enorme hoeveelheid waterdamp in de stratosfeer. Die verandering lijkt er toe te hebben geleid dat de lagere delen van de atmosfeer meer warmte dan vroeger vasthouden.

En dan zijn er nog de zandstormen in de Sahara, die zich in 2023 minder nadrukkelijk manifesteerden dan in andere jaren. Ook dat zou weer een stukje kunnen verklaren, doordat hierdoor minder zonnestraling naar de ruimte werd weerkaatst dan anders.

Het is dit jaar nóg warmer

Hoe het ook zij, de snelle opwarming, zoals die vorig jaar inzette, kreeg dit jaar wel een vervolg. Ook in 2024 lijken we op het warmste jaar ooit af te koersen. Voor het eerst komen we op iets meer dan anderhalve graad boven de temperaturen van de pre-industriële periode uit, het doel van de Parijs-akkoorden. Dat lijkt daarmee verder uit beeld te raken.

Aan het eind van de bijeenkomst werd de deelnemers gevraagd of ze dachten dat de gebeurtenissen van de afgelopen twee jaar nu afdoende verklaard waren. Slechts een handjevol van de enkele honderden aanwezigen stak de hand op. De rest deed niets en dacht na.