Unieke weersituatie leidde tot afsluiting Vaalserberg

Foto boven: Weggezaagde bomen, langs de weg naar de Vaalserberg. Ze waren onder het gewicht van ijs en sneeuw bezweken - Carlos Sour

Grote delen van Nederland waren afgelopen donderdag in de ban van de sneeuw die vooral gedurende de ochtenduren viel. Het meeste kwam in het zuidoosten van het land omlaag. in delen van Zuid Limburg viel zelfs meer dan 15 centimeter.

Advertentie

Op de Vaalserberg deed zich een heel bijzondere situatie voor. Doordat zachtere lucht vanuit België tijdelijk de omgeving van de berg bereikte, ging de sneeuw in regen over. Onderaan de berg veroorzaakte die regen geen problemen, wat hogerop de berg echter des te meer.

Weggezaagde bomen, langs de weg naar de Vaalserberg. Ze waren onder het gewicht van ijs en sneeuw bezweken - Carlos Sour

Sneeuwmeting op de Vaalserberg - Tim de Lange

Afgesloten voor het verkeer

Weinig mensen weten dat de Vaalserberg na de sneeuwval meer dan 24 uur lang afgesloten is geweest. Dit had te maken met omvallende bomen. De combinatie van de sneeuwlast en de ijzel, die er op een gedeelte van de berg is geweest, was dermate zwaar dat meerdere bomen de druk niet meer aankonden en omvielen of afbraken.

Medewerkers van de gemeente waren lange tijd druk om de ongevallen bomen weer te verwijderen. Toen de situatie uiteindelijk onder controle was, kon het gebied opnieuw voor het publiek worden geopend. Dat duurde dus ruim 24 uur.

IJzel was goed zichtbaar

Carlos Sour, die dichtbij de Vaalserberg woont, maakte ons attent op de situatie. Hij schrijft: ‘Vandaag flinke wandelingen gemaakt in Vaals en op de Vaalserberg. Opvallend hierbij was toch wel de ijzel die goed zichtbaar was vanaf halverwege de Viergrenzenweg, omhoog richting het Drielandenpunt. In Vaals zelf was er geen ijzel, maar hogerop des te meer’.

Een dikke laag ijs op de bomen - Carlos Sour

Hij vervolgt: ‘Het was gisterochtend tot vanochtend goed te horen en te zien. Veel bomen hebben het loodje gelegd en konden de zware ijs- en sneeuwmassa niet meer aan. Gelet op dit fenomeen denk ik dat de warmere lucht vanuit het zuiden enkele uren rondom de Vaalserberg bleef hangen, om daarna weer zuidwaarts weg te zakken. Een aparte situatie, die het nieuws niet gehaald heeft. De Vaalserberg was zeker 24 uur afgesloten voor alle verkeer vanwege omvallende bomen’.

Het heeft een tijd geregend

Het klopt inderdaad dat het tussen woensdagavond en donderdagochtend op de Vaalserberg een tijdje geregend heeft. De neerslag begon woensdag al en viel enige tijd in de vorm van sneeuw, vertelt weerman Jordi Huirne van SBS6, die in het gebied aanwezig was. Er viel rond 8 centimeter. Rond 22 uur, woensdagavond ging de sneeuw in regen over, bij een temperatuur van 0 graden. Die regen hield tot de volgende ochtend half 10 aan. Daarna volgde een korte periode met ijsregen en vanaf 10 uur, donderdagochtend sneeuwde het weer.

Tijdens de eerste periode met sneeuw moet ongeveer 12 millimeter aan neerslag zijn gevallen. Daarna volgde ongeveer 12 millimeter aan regen. Regen, die onderaan de berg ook echt regen was, maar zich op grotere hoogte als ijs afzette. Jord: ‘Een deel van de sneeuw was weg, maar er was erg veel ijs op bomen zichtbaar. Zoveel dat takken afbraken en bomen vielen’.

Boomtoppen staan krom door het gewicht van sneeuw en ijs - Carlos Sour

Doordat de temperaturen onderaan de berg net boven het vriespunt waren, was daar geen sprake van ijzel. Op wat grotere hoogte lag het kwik echter net beneden het vriespunt. Daar bevroor de onderkoelde regen op takken en op de weg. Ook vermengde het regenwater zich met de sneeuw die al was gevallen. Die combinatie van sneeuw en regen bevroor. Tezamen hadden de sneeuw en het ijs een behoorlijk gewichten dat liep steeds verder op.

Later viel opnieuw sneeuw

Vanaf donderdagochtend half 10 ging de regen dus weer in sneeuw over, waarbij een nieuwe laag sneeuw met een dikte van ongeveer 11 centimeter viel. Ook die sneeuw verzamelde zich op de bomen, op het land en natuurlijk op de wegen in het gebied.

Na verloop van tijd konden diverse bomen het gewicht van de sneeuw en het ijs op de takken niet meer aan. Eerst hoorde je ze vervaarlijk kraken, daarna braken ze af of vielen om. Op een gegeven moment werd de situatie op de Vaalserberg te gevaarlijk en besloten de autoriteiten het gebied voor het verkeer af te sluiten, een situatie die ruim 24 uur zou duren.

Ook deze bomen hebben het zwaar door het gewicht van sneeuw en ijs - Carlos Sour

Een omgevallen boom op de Vaalserberg - Tim de Lange

Unieke situatie

Je mag wat op de Vaalserberg is gebeurd gerust uniek noemen. Dat geldt voor de situatie, waarbij zowel van sneeuw, ijzel en daarna weer sneeuw sprake was. Ook was de opbouw van de atmosfeer bijzonder. Boven de koude luchtlaag aan de grond was enige tijd een veel zachtere luchtlaag aanwezig, die ervoor zorgde dat de sneeuw smolt en in regen over ging. Maar ook binnen de koude laag zelf blijken er verschillen te zijn geweest. Zo was de lucht aan de grond niet koud genoeg voor ijzel, terwijl hij dat op enige hoogte op de berg wel was.

Ook de dikte van de sneeuwlaag mag gerust memorabel worden genoemd. Uiteindelijk lag er een centimeter of 15. Dat zijn diktes die we in Nederland niet vaak meer tegenkomen. Niet alleen op de Vaalserberg overigens, maar ook op andere plaatsen in Zuid Limburg lag meer dan 15 centimeter. Zo kwamen er ook meldingen uit Simpelveld en Eijsden.

Het was wel een winterwonderland, op en rond de Vaalserberg - Carlos Sour

Voorlopig geen nieuwe sneeuw meer

De komende tijd wordt geen sneeuw meer verwacht in Nederland. Een hogedrukgebied bepaalt het weer in onze omgeving en brengt rustige omstandigheden. Daarbij kan het in de nacht, als het opklaart licht vriezen. Overdag liggen de temperaturen meestentijds boven nul. Een uitzondering zijn de gebieden waar mist blijft hangen. In het zuidoosten bijvoorbeeld zagen we gisteren dat de temperaturen helemaal niet boven het vriespunt kwamen. Dat zou ook vandaag weer kunnen gebeuren. Na vandaag lijkt het toch iets zachter te worden.