Wat doet zo’n kleine helikopter tegen zoveel wind?

Foto boven: Een stadje in het Italiaanse deel van de Dolomieten - Reinout van den Born

Eigenlijk ben ik er niet zo dol op. Ik houd niet van vliegen. Niet in helikopters, niet in vliegtuigen. Maar af en toe ontkom ik er niet aan. Vandaag is zo’n dag.

Advertentie

Op skivakantie in de Dolomieten, maakt de eigenaar van ons hotel er ieder jaar werk van om met een groep een grote ski tour te maken. Hij boekt dan een helikopter en laat ons in een uithoek van het skigebied afzetten, waar je anders domweg niet zou komen. We gebruiken dan heel de dag om weer naar het vertrekpunt terug te komen. Het zijn altijd prachtige tours, en in de internationale groep die meegaat zonder uitzondering beregezellig.

Een stadje in het Italiaanse deel van de Dolomieten - Reinout van den Born

Ik wil de dag samen niet missen

Het is omdat ik die dag samen niet wil missen dat ik deze ochtend weer in de helikopter stap. Manuel is onze piloot. We zitten er met z’n zessen bij: twee vrouwen uit Duitsland, twee zoons van de hoteleigenaar en wij tweeën uit Nederland. Een eerste helikopter is ons twee minuten eerder al voorgegaan, met 5 Duitsers en de hoteleigenaar.

Het kleine hefschroefvliegtuig trilt en dreunt als we de lucht in gaan. Meteen zoeken we de hoogte op, op weg naar de top van de eerste dolomiet die we passeren. Helemaal boven komen we niet. De piloot voert ons langs het hoogste deel van de enorme rots, die hoog boven de rest van de bergen uit torent. Beneden ons liggen pistes waar we al vaak zijn geweest.

De volgende Dolomiet doemt op

Als we het dal oversteken, doemt de volgende dolomiet op. De zon schijnt, de lucht is blauw en aan de toppen van de bergen zijn kleine wolken zichtbaar. Hoewel het in de dalen vrijwel windstil is, waait het daar wel. Dat merken we vooral als we over de volgende dolomiet heen vliegen. Vroeger als een plateau opgetild, bestaat het nu uit twee hoge wanden, met daartussen een oud gletsjerdal. Als we over dat dal vliegen, krijgen we een zwieper van de wind.

Zo druk als het is in de dalen van de Dolomieten, zo rustig is het in de hoge delen. Het landschap is hier zo ruig dat je er niets mee kunt. Alleen de vogels en de bergdieren hebben er vrij toegang. En ja, wij in onze helikopter. Na de zwieper van de wind vind ik het ding maar klein. Wat heeft zo’n nietige helikopter nu in te brengen tegen al die wind? Het duizelt me, even doe ik mijn ogen dicht. Maar we vliegen door. Nog steeds hoor ik het sonore geluid van de motor en het klappen van de wieken. De vliegmachine is vandaag niet van zijn stuk te brengen.

Het skigebied van de uil

Doel is het skigebied dat Civetta heet, uil. Naar de berg met dezelfde naam. Blijkbaar vindt men hier dat die berg het uiterlijk van een uil heeft. Ik zelf kan niet goed zien waarom. We komen hier in het ‘Italiaanse’ deel van de Dolomieten terecht. Dat klinkt raar, maar het gebied ziet er echt heel anders uit dan Zuid-Tirol, dat andere deel van de Dolomieten. De dalen doen een beetje troosteloos, ja bijna verloren aan. Het gebied is dan ook slecht bereikbaar. Op een andere manier had het veel langer geduurd om in Civetta aan te komen.

Zuid-Tirol is een bijzondere wereld in het noorden van Italië. Ooit hoorde het bij Oostenrijk. Totdat het na de Eerste Wereldoorlog bij Italië werd gevoegd. In Italië heeft Zuid-Tirol nu een bijzondere positie. Feitelijk is er een hoge mate van zelfbestuur. De talen, cultuur en het eigen karakter van de streek zijn dan ook volledig in tact gebleven. De bevolking spreekt Ladinisch (een bergtaal), Duits en een Tirools dialect. Italiaans hoor je er weinig.

Verschillen in bouwstijl

Ook in de bouwstijl zie je de verschillen tussen het Italiaanse deel van de Dolomieten en het Zuid-Tiroolse deel goed terug. Zuid-Tirol zou je lieflijk kunnen noemen met een bijna romantische bouwstijl, eigenlijk zoals we die van het Oostenrijkse Tirol ook kennen. Het Italiaanse stuk ziet er minder verzorgd uit. Op de een of andere manier voel je je er minder thuis.

De skipistes in het Civetta-gebied zijn fantastisch. We brengen er heel de ochtend door. In de middag gaan we naar Arabba, een ander gebied in het Italiaanse deel van de Dolomieten. Hier schurken ze wat meer tegen Zuid-Tirol aan en verstaan ook al een beetje Duits.

De gletsjer op de Marmolada

Nog voor het eten komen we langs de Marmolada, met 3342 meter de hoogste berg van de Dolomieten. Hier ligt nog een gletsjer. Deze gletsjer werd bekend toen er op zondag 3 juli 2022 een stuk ijs van afbrak. Tijdens de lawine, die daarna volgde, vonden 11 mensen de dood. De klimaatverandering slaat hier hard toe. Ondanks dat het winter is, ligt er maar heel weinig sneeuw op de gletsjer. Het ijs is op veel plekken onbedekt te zien. Volgens de glaciologen in het gebied zal de gletsjer binnen nu en 25 jaar helemaal zijn verdwenen.

Het drukt ons maar weer eens met de neus op de feiten. En ook voor de regio zelf zal het een grote zorg zijn. Nu nog brengt het (winter)toerisme er jaarlijks miljarden in het laatje, maar wat gebeurt er als ijs en sneeuw straks voor een groot deel zullen zijn verdwenen?

Pistes bezaaid met heuveltjes sneeuw

Voor vandaag is het geen zorg. Hoewel maar weinig, ligt er wel genoeg sneeuw. Alle pistes zijn open. Het is hartstikke druk. Veel pistes liggen er aan het einde van de middag uitdagend bij, bezaaid met heuveltjes sneeuw die door skiërs in de loop van de dag bij elkaar zijn geschoven. Er zit een mooi, regelmatig patroon in. Maar het zijn ondingen om tussendoor te glijden.

Veilig bereiken we aan het einde van de middag Wolkenstein in Val Gardena, de plaats waar ons hotel staat. Niet lang daarna pikt een busje van het hotel ons op en brengt ons weer ‘thuis’. Even bijkomen, een beetje werken en dan op naar de Tiroler avond. Jawel, het is weer zover.