Zeer koude nacht: bijna strenge vorst in de duinpannen

Foto boven: Fraaie zonsopkomst, vanochtend op Texel - Frans Alderse Baas

We hebben opnieuw een erg koude nacht achter de rug. Tijdens helder weer kwam het bijna overal tot vorst. Enschede en Wijk aan Zee waren de koudste plaatsen met -5,1 graden, op de voet gevolgd door Eindhoven met -5,0 graden. In de duinpannen van vrieskoujagers Pieter Bliek en Karel Holvoet kwam het net niet tot strenge vorst.

Advertentie

Op een hoogte van 10 centimeter was het in Eindhoven het koudst met -8,2 graden, gevolgd door Gilze-Rijen met -8,0 graden en Volkel met -7,5 graden. Juist in het carnaval vierende Brabant was het de afgelopen nacht dus erg koud.

Fraaie zonsopkomst, vanochtend op Texel - Frans Alderse Baas

In Enschede kwam de 10-centimeter temperatuur op -7,5 graden uit, Hupsel mat -7,3 graden, Hoek van Holland -7,2 graden en Wijk aan Zee -6,9 graden, allemaal op een hoogte van 10 centimeter dus. Lauwersoog bleef als enige zonder vorst. Daar bleef het kwik zowel op anderhalve meter als op 10 centimeter boven nul.

Bijna strenge vorst in de duinpannen

Van de duinpannen van vrieskoujagers Pieter Bliek en Karel Holvoet was de locatie Bol 2 in het Bergense Bos het koudst. De temperatuur daalde er op een hoogte van anderhalve meter tot -9,87 graden, nét geen strenge vorst dus. Op 10 centimeter was het er -9,33 graden.

Santpoort volgde met-9,75 graden op anderhalve meter, Bergen met -9,65 graden, Vogelmeer 1 en Vogelmeer 3 met -9,60 graden, Castricum met -9,41 graden en Vogelmeer 2 met -9,38 graden. Camperduin zat met -8,52 graden als enige pan een fractie hoger dan de rest.

Advertentie

Ongekend vlakke temperatuurverdeling

Hiermee lieten de duinpannen de afgelopen nacht een ongekend vlakke temperatuurverdeling zien. Het was overal bijna even koud, alleen Camperduin had een iets hogere temperatuur.

Volgens Pieter Bliek heeft dat met de zeer sterke ontkoppeling te maken die we door het rustige weer van de afgelopen nacht hebben gezien. Bijna alle pannen konden daardoor vrijwel alles, wat aan koudepotentieel tijdens de heldere nacht aanwezig was, eruit persen.

Het kon zo koud worden doordat we ons in van oorsprong koude lucht bevonden, het gisteravond helemaal helder werd en er vrijwel geen wind was. We liggen onder de as van een zeer sterk hogedrukgebied. Door het rustige weer en de lage temperaturen ontstond de afgelopen nacht wel op veel plaatsen dichte mist met zichten rond 100 meter.

Laagste ooit in maart -20,7 graden in 2005

Het kan in maart nog veel kouder worden. De laagste temperatuur ooit in maart gemeten stamt van 4 maart 2005, toen de temperatuur in Marknesse tot -20,7 graden daalde. Toen was in de twee dagen ervoor een dikke laag sneeuw gevallen. Precies daarna trok een rug van hogedruk over die ervoor zorgde dat het helemaal helder werd en dat de wind wegviel.

De combinatie van de sneeuw, de arctische lucht waarin we ons bevonden en de perfecte stralingscondities maakten toen dat de temperaturen als een raket omlaag gingen.

Tussen 1 en 2 uur ’s nachts werd de -20,7 graden al bereikt. Daarna ontstond mist en liep het kwik weer een fractie op. Als de lucht destijds nog droger was geweest, had de temperatuur voldoende tijd gehad om nog verder te dalen. Het was al een ongekende prestatie.

Ook de komende nachten koud

Ook de komende 2 tot 4 nachten kan het onder veelal heldere omstandigheden sterk afkoelen. Te hopen valt dat de wind in Noord-Holland daarbij wegblijft, zodat we in de duinpannen nog een aantal hoogstandjes kunnen meten. De omstandigheden lijken er geschikt voor.