Regen en wind Zuid-Spanje eisen hun tol op de stranden

Foto boven: Een rioolput staat te spuiten op het strand - Tycho van den Born

De zware regenval en de harde wind van de laatste weken hebben in het zuiden van Spanje veel kustafslag veroorzaakt. Een aantal stranden aan de Costa del Sol ligt er na het noodweer beroerd bij. Een wethouder van de gemeente Marbella schat dat in zijn gebied ongeveer 20 procent van het zand op de stranden is verdwenen.

Advertentie

Dit gebeurt op verschillende manieren. De grootste veroorzaker van de kustafslag is natuurlijk de zee, die door de harde wind een stuk hoger komt. Tegenwoordig slaan de golven vaak tegen de her en der nog aanwezige duinrestanten aan. Zijn die er niet, dan zijn het vaak kademuren die de klappen van de golven opvangen. Het strand wordt daarbij steeds smaller.

Een rioolput staat te spuiten op het strand - Tycho van den Born

De afwatergangen

Andere redenen liggen in de afwatergangen (de arroyos), die op diverse plaatsen vanuit het land het strand op komen. Op het moment dat die tijdens periodes met regen beginnen te stromen, kunnen ze ook hele stukken van het strand wegslaan.

Een laatste oorzaak zit in de gebrekkige riolering in de gebieden waar het over gaat. Vroeger liep het rioolwater zo de zee in. Doordat het zeewater hierdoor erg vies werd en toeristen niet meer kwamen, is later een rioleringssysteem over de stranden aangelegd. Delen daarvan bevinden zich boven het zand. Is het aanbod van rioolwater te groot, dan gaan de putten spuiten. En ook het water dat daar uitkomt, levert op de stranden flinke schade op.

Enkele stranden waren net hersteld

Vlak voor de huidige regenperiode waren aan de Costa del Sol juist enkele stranden hersteld, door nieuw zand op te brengen. Dat was onder meer in de stad Marbella het geval. Een deel van het zand dat voor dat herstel nodig was, kwam van enkele stranden verderop die er op dat moment nog beter aan toe waren. Nu hebben niet alleen de stranden in Marbella opnieuw hun zand verloren, ook zijn de stranden waar het zand vandaan kwam er slecht aan toe.

Advertentie

Een strandtent in 2012 - Reinout van den Born

Het strand op dezelfde plaats nu - Tycho van den Born

Het resultaat van alle kustafslag - Tycho van den Born

Schade door de kustafslag - Tycho van den Born

Het zijn niet alleen de regenperiodes die hun tol eisen. Ook hebben de stranden last van de zeespiegelstijging. Het afbrokkelen ervan een voortdurend proces. Zeeweringen bestaan vrijwel niet aan de Spaanse kust, golfbrekers zie je er niet of nauwelijks. Sommige stranden zijn in de afgelopen jaren tientallen meters smaller geworden. Het water staat er nu tegen de muren. Iedere keer dat er wat afsloeg, keerde dat stukje van het strand niet meer terug.

Ondernemers sloegen al vaker alarm

Het is alweer jaren geleden dat horecaondernemers, die het aan de Costa del Sol van de stranden moeten hebben, alarm sloegen. Ze wezen erop dat een gebied met een toeristische infrastructuur zoals de Costa del Sol ook representatieve stranden moet hebben. Daar is in hun ogen nu geen sprake van. En ze hebben gelijk. Als je het geld dat aan die infrastructuur is besteed afzet tegen de breedte van het stukje zand aan zee, waar alles in het achterland feitelijk van afhankelijk is, dan stellen die stranden tegenwoordig weinig meer voor.

Hier was de zee er bijna doorheen. Provisorisch is de boel hersteld - Tycho van den Born

Nog meer putten spuiten - Tych van den Born

De zee staat nu vaak tegen de duinen - Tycho van den Born

Kademuren moeten worden gestut - Tycho van den Born

Hoe vaak inmiddels ook om ingrepen is gevraagd, eigenlijk is daar tot nu toe weinig mee gedaan. Maatregelen komen niet verder dan het hier en daar opbrengen van nieuw zand, dat tijdens een volgende periode met slecht weer ook net zo maklelijk weer wegspoelt.

Drastische ingrepen zijn nodig

Hier zijn drastischere ingrepen nodig, zoals het aanleggen van golfbrekers om de zeestromingen te keren en het creëren van duurzamere oplossingen voor nieuw zand op de stranden. Zelfs de Nederlandse ‘zandmotor’ was in krantenverhalen al als idee terug te vinden.

Voorlopig echter blijft alles nog zoals het is. De autoriteiten hebben er vooralsnog geen grote investeringen voor over. Ondertussen blijft het, ook in het zuiden van Spanje, nog even regenen en waaien en zal nog meer zand verdwijnen. En dat is geen goed nieuws, met de paasdagen en de in het toeristenseizoen in Spanje zo belangrijke Semana Santa voor de boeg.