Dit jaar markeren we de vijfde verjaardag van een onweerscomplex dat op 4 juni van zuidwest naar noordoost over ons land trok, met name actief in de oostelijke regio, waar het leidde tot de vorming van verschillende tornado's. Een van de meest opmerkelijke was de tornado die door het Gelderse Rheden raasde en een spoor van verwoesting achterliet.

Ik herinner me nog hoe ik die buien zag aankomen in mijn voormalige woonplaats Arnhem. We waren net terug van vakantie in Frankrijk en werden meteen geconfronteerd met het noodweer. Bij onze terugkeer uit België was er al regen, maar verder naar het noorden scheen de zon fel en werd het warm. De atmosfeer was geladen met energie, en met een wind die sterk van richting veranderde en in kracht toenam met de hoogte, was de atmosfeer een broeinest voor draaibewegingen van de lucht. Dit creëerde de ideale omstandigheden voor de ontwikkeling van supercells.

Onweerscomplex

Hoewel het onweerscomplex aanvankelijk één samenhangend geheel leek, lieten radarbeelden zien dat het eigenlijk uit verschillende losse cellen bestond, sommige met de kenmerken van supercells, het zwaarste type onweersbui. Een van deze supercells ontstond nabij Nijmegen en trok via Lent, Bemmel en Huissen naar Rheden, waar hij één of meerdere tornado's veroorzaakte.

Het grootste deel speelde zich af in het donker, waardoor het eerst moeilijk was om de omvang ervan vast te stellen. De volgende dag, met vrije tijd in het vooruitzicht, besloten mijn vriendin en ik naar Rheden te fietsen om de schade met eigen ogen te zien. We kwamen al snel een spoor van vernieling tegen in de bossen bij De Steeg, waar we ons een weg moesten banen tussen omgevallen bomen. Het was overduidelijk dat dit geen werk van een valwind was, maar van een tornado.

Omvang van de schade verbluffend

Bij aankomst in Rheden was de omvang van de schade nog verbluffender. Overal lagen bomen omver, daken waren beschadigd en mensen waren verbijsterd over wat er was gebeurd. In de dagen die volgden, ging ik op onderzoek uit om het gebied verder in kaart te brengen, waarbij ik ontdekte dat een spoor van vernieling zich uitstrekte van Rheden tot in Dieren, en verder naar het noordoosten.

Een landelijk onderzoek onthulde dat er mogelijk 7 of 8 tornado's waren geweest op die fatale avond, met een opvallende lijn van Nijmegen naar Nijverdal en Hellendoorn. Nu, vijf jaar later, zijn de sporen van de zwaarste tornado in Rheden nog steeds zichtbaar, met gaten in de natuur en omgevallen bomen die een blijvende herinnering vormen aan de kracht van de natuur.