Het waait nu in het binnenland erg hard; waardoor?

Foto boven: Stofstormen in Drenthe - Simone Genna

Stofstormen in Drenthe en Groningen, fikse windvlagen in de rest van het land. Het lijkt niet uit te maken of je in het binnenland bent of aan de kust, het waait ongeveer even hard. En dat klopt ook, voorjaarswinden zijn in het binnenland extra sterk.

Advertentie

Of beter gezegd: voorjaarswinden worden aan zee extra geremd. Dat heeft met de nog koude zee te maken. En met het feit dat het land in de zon juist fiks opwarmt.

Zeewater is nu 8 graden

Het zeewater voor de Nederlandse kust heeft op dit moment een temperatuur van ongeveer 8 graden. De lucht daarboven neemt min of meer dezelfde temperatuur aan. Op het land wordt het vandaag 17 of 18 graden, en is de bodem daaronder in de zon nog warmer.

Op zee heb je een situatie dat de lucht wordt gekoeld door het koude water, dat zich daaronder bevindt. Boven land wordt de lucht overdag juist opgewarmd, door een nog veel warmere bodem (door de instraling van de zon) die zich eronder bevindt.

Op zee stabiele luchtopbouw

Met de koude lucht onderin en warmere erboven spreken we op zee van een stabiele luchtopbouw. Boven land is de situatie omgekeerd. Daar bevindt de warmste lucht zich onderin de atmosfeer en wordt het hogerop in de atmosfeer juist kouder. Een dergelijke situatie, met de warmste lucht onderin en de koudere erboven, wordt onstabiel genoemd.

Advertentie

Op zee blijft alles zoals het is. De koude en relatief zware lucht (koude lucht is zwaarder dan warmere lucht) ligt beneden en blijft daar lekker liggen. De warmere lucht erboven, die met een sterke oostelijke wind vanaf het land wordt aangevoerd, blijft ook op enige hoogte. In de koude, zware luchtlaag, wordt de wind afgeremd. Erboven waait het harder. Is de luchtopbouw stabiel, dan heb je laag in de atmosfeer minder wind dan je zou verwachten.

Op het land onstabiele luchtopbouw

Op het land is de situatie omgekeerd. Daar bevindt warme en relatief licht lucht zich onderin de atmosfeer. Erboven zit de wat zwaardere, koudere lucht. De warme lucht wil omhoog, de koudere juist omlaag, om aan de grond weer te worden opgewarmd. Op de plekken waar de warme lucht omhoog gaat, hebben we stijgbewegingen. Op de plaatsen waar de koudere lucht omlaag komt, hebben we juist daalbewegingen. En dat overal door elkaar.

Hoger in de atmosfeer waait het, doordat er minder wrijving is, harder dan aan de grond, waar de wrijving juist groter is. Op de plekken waar de koude lucht omlaag komt, dringt die sterkere wind tot het aardoppervlak door. Op de plekken waar de warmere lucht stijgt, ontstaat aan de grond een luchttekort. En ook die bewegingen wekken wind op. Op twee manieren wordt de lucht in beweging gebracht. Je krijgt er een sterk vlagerige wind van. En een wind die sterker is dan je op basis van het heersende drukverschil, de maat voor de windsterkte, zou verwachten.

Sproeien tegen de droogte - Jolanda Bakker

In het binnenland waait het opvallend hard

Zo kan het in het voorjaar dus gebeuren dat de wind in het binnenland, ondanks de extra wrijving die je daar hebt, toch bijna net zo sterk is als die aan de kust. En datzelfde geldt voor de windvlagen die optreden. Het is een situatie die vooral in het binnenland opvalt.

Gisteren zagen we een mooi voorbeeld. Heel veel plaatsen in het binnenland haalden een windkracht 5, een enkele plek aan de kust een windkracht 6. De zwaarste windstoot werd met 54 kilometer per uur in Hoek van Holland gemeten, maar het zuiden van het land kwam op diverse plaatsen tot 51 kilometer per uur; een klein verschil. Het was daar ook het warmst.

Vandaag een sterk drogend weertype

Vandaag is de wind nog wat sterker dan gisteren en wordt het in het binnenland enkele graden warmer. Het effect kan dan nog iets sterker zijn. Bereid je in het binnenland dan ook voor op een opvallend sterke en vooral ook vlagerige oostelijke wind. Met in het noordoosten opnieuw stofstormen. Verder schijnt de zon volop en is de luchtvochtigheid behoorlijk laag. Het wordt dan ook een dag met een sterk drogend weertype en een verscherpende droogte.