Er is de afgelopen dagen in het Alpengebied en vooral Zuid-Duitsland zoveel regen gevallen dat daar nu op grote schaal van wateroverlast sprake is. Plaatselijk kwam in 2 dagen tijd meer dan 150 millimeter omlaag. De Donau en zijn zijrivieren, maar ook de bovenloop van de Rijn zijn sterk gestegen. Die hoogwaterpiek komt vanaf 5 juni ook naar ons. Een flink deel van de uiterwaarden van de Rijn kan dan onderlopen.
Bij de overstromingen in Duitsland is een brandweerman om het leven gekomen. Ook zitten diverse mensen nog in het huizen vast. In de buurt van Stuttgart is een trein ontspoord doordat het spoor onstabiel was geworden. De 185 passagiers konden zonder problemen uit de trein worden gehaald. Het treinverkeer is op veel plaatsen ontregeld.
Wat is er toch aan de hand?
Wat is er de laatste maanden toch aan de hand in het Alpengebied? Elke keer weer schieten storingen er uit hun slof en brengen regen en in de hoge delen sneeuw. We hebben het al eerder geconstateerd, maar de gletsjers in Zwitserland begonnen de zomer met een sneeuwbedekking die meer dan 30 procent hoger was dan gebruikelijk. En hoewel de cijfers van de rest van de Alpen nog niet bekend zijn, zal dat daar niet heel anders zijn geweest.
Een maatstaf mogen wat dat betreft de passen zijn zoals die weer voor het verkeer zijn opengesteld. Hoewel de sneeuw er – zij het met veel moeite – inmiddels geruimd is, flankeren metershoge sneeuwmuren er nog wel vaak de wegen, tot aan de hoge passen in Italië aan toe. Het levert steeds weer indrukkwekkende plaatjes op. En als er dan weer eens zo’n storing overkomt, valt op de hoge bergen nog steeds sneeuw, zoals dit weekend. Op de Zugspitze in Duitsland waren ze weer druk aan het sneeuwruimen. Met groot materieel.
Twee hogedrukgebieden, één zwakke plek
Voor de oorzaak van het noodweer van de afgelopen dagen en ook het natte weer uit de periode daarvoor moeten we naar de grootschalige weerkaart kijken. In grote lijnen vonden we daar de afgelopen weken steeds twee hogedrukgebieden op terug. Eén ervan lag boven Scandinavië en bracht daar al een lange periode van stabiel en zonnig zomerweer met hoge temperaturen. Tot in het hoge noorden aan toe kwam het kwik er vaak ruim boven 25 graden uit.
Het tweede hogedrukgebied lag steeds bij de Azoren. Er tussenin bevond zich in de buurt van Ierland en het Verenigd Koninkrijk een zwakke plek, waar steeds weer nieuwe lagedrukgebieden doorheen wisten te breken. Elke keer namen die ook een nieuwe bel met koude bovenlucht met zich mee, afkomstig van noordelijke breedten. Die koude bovenlucht trok dan ten zuiden van de Britse eilanden langs over Frankrijk naar Centraal-Europa.
Warm en vochtig onderin, koud erboven
Nu was het zo dat de lucht onderin de atmosfeer wel warm en door de vele regen van de laatste maanden ook erg vochtig was. Warme en vochtige lucht onderin de atmosfeer en relatief koude lucht daarboven verdragen elkaar niet goed. Je krijgt er een explosief mengsel van dat om de haverklap ontploft. De lucht boven grote delen van Europa was steeds zo onstabiel dat elke keer weer regen- en onweersbuien ontstonden.
In het Alpengebied kwam daar de invloed van de hoge bergen ook nog eens bij. Met name daar vormden zich steeds weer nieuwe lagedrukgebiedjes die, na hun regen daar te hebben gedropt, via Duitsland naar de Benelux trokken. En zo werd het ook in de meimaand in Nederland recordnat. Alleen het noordoosten had wat minder regen. Daar profiteerden we net een beetje meer van het hogedrukgebied dat al die tijd boven Scandinavië lag.
Zo kon het ook gebeuren dat in een Alpengebied, waar de lente op diverse plaatsen recordwarm is verlopen, op grotere hoogte juist zoveel sneeuw viel. Want daar had de koudere bovenlucht de overhand. Al met al was en is dit toch een heel bijzondere situatie, die er als hij in de zomer aanhoudt voor kan zorgen dat de gletsjers misschien wel weer iets gaan groeien.
Vanaf dinsdag minder regen
De regen in het zuiden van Duitsland lijkt met onderbrekingen nog tot en met dinsdagochtend aan te houden. Daarbij kan er op de natste plaatsen nog zo’n 40 of 50 millimeter bijkomen. Doordat die neerslag een deel van de tijd in de vorm van fikse regen- en onweersbuien valt, kunnen de regenhoeveelheden plaatselijk ook hoger uitvallen. Daarna lijkt het in het gebied met wateroverlast even rustiger te worden en valt nog slechts een enkele bui.
Foto boven: webcam Sölden.
Volg ons ook op facebook en X!
Jouw foto op Weerverteller.nl?
Stuur je foto naar foto@weerverteller.nl, of via X met de vermelding van @weerverteller
