April, de lente en het jaar 2025 tot nu toe recordzonnig
Reinout van den BornDe aprilmaand is recordzonnig van start gegaan. Gemiddeld over de vijf hoofdstations scheen de zon 59,5 uur, tegen 28 uur normaal en 52,9 uur in het oude recordjaar 2002. Het verschil met toen over de eerste 5 dagen bedraagt bijna 7 uur.
Kijken we naar de lente tot nu toe, dan staat het aantal zonuren in 2025 (opnieuw gemiddeld over de hoofdstations) op 306,4 uur, tegen 169,3 uur normaal. Ook dit is een recordwaarde. Het verschil met het vorige recordjaar 2022 bedraagt inmiddels al 43,5 uur.
Ook 2025 als geheel tot nu toe recordzonnig
Kijken we naar 2025 als geheel dan nemen we tot en met 5 april eveneens de toppositie op de lijst van zonnigste jaren in. Gemiddeld over de hoofdstations heeft de zon tot nu toe 471,1 uur geschenen. Normaal in dezelfde periode is 323,9 uur. Daar zitten we dus bijna 150 uur boven. Het verschil met het vorige topjaar 2003 is ongeveer 31 uur.
Met de zonuren van vandaag en de komende dagen erbij is de kans groot dat we halverwege de lente – met afstand – de lijst met zonnigste lentes tot dat moment aanvoeren. En als het ook later in de lente zo doorgaat, gaat het record uit 2022 er met vlag en wimpel aan.
Hogedrukgebieden dominant
Hogedrukgebieden zijn al lange tijd dominant in Nederland en liggen vooral in onze omgeving. Het totale gebrek aan regen, de steeds drogere ondergrond en de uitdrogende lucht in het centrum van de hogedrukgebieden verklaren de overvloed aan zonuren van nu.
Voorafgaand aan de lente zag het er al naar uit dat hogedrukgebieden een hoofdrol zouden gaan spelen. Die verwachting is tot nu toe meer dan uitgekomen. We beleven een zeldzaam droge en zonnige periode, die zijn gelijke in het verleden dus niet kent.
Situatie van nu houdt zichzelf in stand
Gisteren lieten we in een verhaal op Weerverteller.nl al zien hoe de drukverdeling en de ligging van twee straalstromen boven het Europese continent op dit moment bijzonder hardnekkig zijn. Het is een situatie die zichzelf in stand houdt. Als dit nog een tijdje zo doorgaat, kunnen we onze borst dan ook natmaken. Dan worden de gevolgen ervan steeds groter.
Als je de vroege verwachtingen voor de komende zomer hieraan vastplakt, dan lijken de maanden juli en augustus ook door hogedrukgebieden, droogte en hoge temperaturen gedomineerd te gaan worden. De enige uitzondering is, als de kaarten van nu gelijk krijgen, mogelijk de junimaand. Wellicht als een laatste uitwerking van de SSW van afgelopen maart zou het dan wel wat wisselvalliger en qua temperatuur gematigder kunnen zijn.
Grondwerk voor de zomer wordt nu al gedaan
In zekere zin heeft het er alle schijn van dat het grondwerk voor de komende zomer nu en in de weken die volgen al wordt gedaan. Houdt de droogte aan en komen we met een droge bodem uit de lente, dan kan de komende zomer op het gebied van droogte en warmte iets monumentaals op stapel staan. Alleen als de droogte van nu later in de lente en mogelijk dus in juni nog zou worden onderbroken, zou de zomer als geheel anders kunnen uitpakken.
De laatste jaren hebben laten zien dat het hebben van een natte of een droge bodem veel uitmaakt voor de temperatuur, op de momenten dat warmbloedige hogedrukgebieden hun ankers in de buurt van Nederland uitgooien. Het kan op warme dagen zo een verschil van een graad of 5 maken. Ook is het al dan niet hebben van vocht in de lucht erg bepalend voor de kansen op pittige buien, op de momenten tussendoor. Van droge jaren weten we dat er dan weinig gebeurt. In natte jaren pakt neerslag altijd hoger uit dan je eerst dacht.
