Februari kouder, of opnieuw een winterse schijnbeweging?

Foto boven: Een nat Ravenswaaij - Nely van Frankenhuyzen

Is het opnieuw een worst die de modellen de liefhebbers van winterweer voorhouden? Of zijn ze nu echt iets op het spoor, als het om winterweer gaat?

Advertentie

Een feit is dat de pluimverwachting van het Europese weermodel vanochtend, zowel voor wat de korte als de lange termijn betreft, een stukje kouder is geworden. Met vanaf vrijdag al in de nachten lichte vorst en temperaturen die overdag naar een niveau van rond 5 of 6 graden terug dalen. En dat afhankelijk van de hoeveelheid wolken en opklaringen van dat moment.

Een nat Ravenswaaij - Nely van Frankenhuyzen

Vanaf eind volgende week ook interessant

Opvallender is misschien nog wel de verkilling die voor de wat langere termijn wordt ingetekend, en dan hebben we het over de periode vanaf eind volgende week. Dat is natuurlijk nog erg ver weg, maar het signaal is interessant.

In de berekeningen zien we de wind dan opnieuw een tijdje de noordoost- tot oosthoek opzoeken, waarmee de weg zou vrijkomen voor de aanvoer van koude lucht, die op dat moment in Oost-Europa aanwezig lijkt te zijn. Het zou in de nachten lichte, mogelijk matige vorst kunnen opleveren. En overdag temperaturen van maar enkele graden boven nul.

Koude berekeningen kwamen tot nu toe niet uit

Nu hebben we deze winter – vooral op de lange termijn – al veel vaker berekeningen gezien die een omslag naar winterweer te zien gaven. Geen van allen zijn ze uitgekomen. Wel koersen we deze januarimaand op een ongeveer normale gemiddelde temperatuur van tussen 3,4 en 3,6 graden af. Daarmee verloopt de tweede wintermaand dus niet zacht.

De oorzaak van de relatief gematigde temperatuur zat hem niet in de perioden met winterweer die we hebben gehad, als wel in een periode met stralingskou. In delen van het land vroor het tijdens een langdurige bewolkte, mistige en grijze periode eerder deze maand 4 tot 5 dagen aan een stuk. Dat is toch winterweer, zou je zeggen. Maar de weerkaarten die erbij hoorden, waren alles behalve winters. Ze lieten eerder een warme drukverdeling zien, die bij ons alleen niet zo uitpakte door de fase met lage wolken waarin we terecht waren gekomen.

Nu even wisselvallig en zacht

Intussen is het alweer een tijdje wisselvallig en zacht. Afgelopen maandag liepen de temperaturen in een deel van het land tot 13 graden op. Het was dat het daarbij stevig waaide, anders hadden we bijna van een lentedag kunnen spreken.

Dat we het eventueel opnieuw koudere weer van de komende tijd voorlopig nog met enige scepsis moeten bekijken, heeft met de achtergrondfactoren van dit moment te maken. Zo is de NOA-index de komende tijd onverminderd positief, door de lagedrukgebieden bij Groenland en IJsland en het sterke hogedrukgebied bij de Azoren. Overigens is dit een situatie die wel zou kunnen helpen om boven Scandinavië een hogedrukgebied te laten ontstaan.

Berekende AO-index interessant

Interessanter is wat dit betreft de voor de komende tijd berekende AO-index, die het verhaal van de luchtdruk boven het poolgebied vertelt. Hier zien we duidelijk twee kampen, die ongeveer even groot zijn. Het ene houdt de index positief met lagedrukgebieden boven het poolgebied. Komt die optie uit, dan moeten we in Europa een zacht vervolg verwachten. Wordt het de optie van een negatieve index, dan spelen hogedrukgebieden binnen de poolcirkel de komende tijd een grotere rol en wordt de koude optie interessanter.

In de verwachting voor de komende 6 weken van het Europese weermodel maakt de optie waarin een westcirculatie doorzet een kans van ongeveer 40 procent. Voor de koudere optie met een blokkerend hogedrukgebied boven Europa of zelfs boven de Oceaan, is de steun tussen 35 en 40 procent. Ook hier zien we dat de twee kampen elkaar in evenwicht houden.

Geen steun van de poolwervel

Voor wat de poolwervel betreft, hoeven we geen directe steun voor de optie met een kouder vervolg te verwachten. Die wordt eerst (bijna) recordsterk, om daarna weliswaar wat af zwakken, maar nog steeds zeer krachtig te blijven. Interessant is wel dat de koppeling tussen de poolwervel in de stratosfeer en de weersontwikkeling in de troposfeer er direct onder deze winter maar niet goed tot stand lijkt te willen komen. Ook de komende weken niet.

Mogelijk is dit ook de reden waarom op de lange termijn in de weerkaarten steeds weer winterse opties verschijnen. Die dan uiteindelijk toch niet uitkomen, dat wel.

Komende weekend meteen al spannend

We zullen het in de gaten blijven houden. Een eerste spannende periode komt er al meteen aan, tijdens het komende weekend. Dan krijgen we, zoals de weerkaarten er nu uitzien, een hogedrukgebied direct boven onze hoofden, in van oorsprong vrij koude lucht. Hopelijk redt de zon het dan wel een keer en krijgen we niet opnieuw met mist en lage wolken te maken. Daarvan zal uiteindelijk ook de ontwikkeling van de temperaturen afhangen.