Nooit eerder werd het in Nederland zo vroeg al tropisch warm

Foto boven: In het jaar 1968 was Nederland nog druk met het inpolderen van het IJsselmeer. Zuidelijk Flevoland viel dat jaar droog.

Op 21 april 1968, een historische dag in Nederland, kwam een golf met tropische hitte naar Noordwest-Europa die Nederland in een gloed van warmte hulde. Terwijl 'Cinderella Rockefella' triomfeerde in de hitlijsten, beleefden mensen langs de kust en verder landinwaarts een dag van ongekende warmte.

De thermometer klom tot ongekende hoogten, met recordtemperaturen die de geschiedenisboeken zouden halen. In het zuiden kwam het kwik boven 30 graden uit. Nooit eerder gebeurde dat zo vroeg in het jaar.

Het was een zondag, een dag die normaal gesproken rustig zou zijn, maar deze dag was allesbehalve gewoon. Terwijl voetbalfans juichten voor hun favoriete teams op het veld, en roeiers hun kracht testten op de Bosbaan, werden elders in het land records gebroken. Feyenoord won met 1-2 tegen DWS, terwijl Ajax met 0-2 zegevierde bij NEC. Op de Bosbaan bij Amsterdam roeide Harry Droog zijn weg naar de overwinning.

Onverwachte hitte

De politieke sfeer werd gevormd door figuren als Lyndon B. Johnson in de Verenigde Staten, Harold Wilson in het Verenigd Koninkrijk, en Piet de Jong als premier van Nederland. Maar op deze dag, 21 april 1968, waren het niet alleen politieke leiders die de aandacht trokken; het was de onverwachte hitte die het gesprek van de dag was.

De winter van '68 was vrij normaal, met slechts één vorstperiode die gemiddelde temperaturen opleverde. Maar toen de lente aanbrak, bracht maart verrassend milde temperaturen met zich mee. Op 24 maart, terwijl de lente net begonnen was, noteerde De Bilt al 20,3 graden. En tegen het einde van de maand bereikte de temperatuur zelfs bijna 24 graden. Het was een teken van wat komen ging - een lente die warmte bracht zoals nooit eerder gezien was.

Vroegste tropische warmte ooit

Op 16 april begonnen de temperaturen te stijgen, en twee dagen later werden de eerste zomerse dagen van het jaar gemeten. Maar het was pas op 20 april dat de hitte echt toesloeg. Met een combinatie van zon en wolken steeg de temperatuur tot boven de 25 graden op veel plaatsen in het land. En op 21 april bereikte de warmte haar hoogtepunt, met temperaturen boven de 30 graden op verschillende locaties. Het was de vroegste tropische warmte ooit. Terwijl het in De Bilt bij een afwisseling van wolken en zon 27,8 graden werd, was het in Venlo met 32,2 graden schroeiend heet. Ook Buchten, Almen, Emmen, Gemert en Volkel kwamen boven 30 graden uit, Vlissingen redde het op een haar na niet.

Stranden waren overvol, voetbalstadions waren een broeinest van hitte, en mensen zochten wanhopig naar manieren om af te koelen. Deze vroege hittegolf was ongekend en vestigde records die tot op de dag van vandaag standhouden. Het was een dag die de geschiedenis inging als een van de warmste ooit in Nederland.

Rest van het jaar nauwelijks opmerkelijk

Hoewel de rest van het jaar misschien niet zo opmerkelijk was op het gebied van weer, zal 21 april 1968 altijd herinnerd worden als de dag waarop Nederland werd overspoeld door een onverwachte golf van hitte.