De novembermaand is bijna voorbij. We koersen op een gemiddelde temperatuur van 6,9 graden af, een tiende van een graad onder het gemiddelde in de periode van 1991 tot 2020. Dat is opvallend, want aan het begin zag het er nog naar uit dat het opnieuw een zachte maand zou worden. Verder was het aan de natte en ook sombere kant.
Het opvallendste deel van november was natuurlijk het tweede stuk. Beginnend met de uitbraak van kou vanuit het hoge noorden die ons land zelfs een winterse week opleverde, met op veel plaatsen in het binnenland een tijdelijk sneeuwdek van soms tussen 5 en 10 centimeter. En daarna de wisselvallige periode die uitmondde in storm Conall.
Laatste twee novemberweken erg nat
Het waren ook de laatste twee weken van de maand die – alsnog – de regenmeters vulden. De eerste helft van de maand werd juist door hogedrukgebieden gedomineerd. Toen bleven de regenmeters leeg, maar was juist de zon de grote afwezige, en lagen de temperaturen vaak net een beetje onder normaal. Voor wat de temperaturen betreft, waren 24 en 25 november de grote uitschieters. In Ell werd het op de 24ste zelfs 19,1 graden, een nieuw record.
Zoals we gisteren in een verhaal op deze site al schreven, is de koppeling tussen de weersontwikkeling in de troposfeer en de stratosfeer erboven, waar de poolwervel inmiddels zeer sterk is geworden, nog steeds niet tot stand gebracht. En lijkt dat de eerstkomende twee weken ook nog niet te gebeuren. Daarmee zijn er nog altijd kansen voor de winter, doordat koude lucht vanuit het poolgebied nog altijd naar het zuiden door kan breken. Dat lijkt de komende tijd ook meerdere malen te gebeuren. Alleen ontbreekt de stabiliteit in de atmosfeer. Daardoor is het koudere weer meestal niet meer dan een kwestie van enkele dagen. Maar verrassingen liggen in deze tijd van het jaar op de loer. En die moeten we dan ook in de gaten blijven houden.
Week 1: van maandag 2 tot en zondag 8 december
Begin en einde wisselvallig
Vooral later flink wat wind
Temperaturen rond normaal
De week begint met de passage van een lagedrukgebied, van west naar oost over Scandinavië, gevolgd door een hogedrukgebied, dat boven Scandinavië even kan blijven liggen. Rond donderdag wordt het opgeruimd door een lagedrukgebied bij IJsland. Bij ons passeren de fronten ervan op vrijdag met regen. Daarna volgt tijdens het weekend een tweede depressie met regen en wind. Dat lagedrukgebied trekt op zondag naar het zuiden weg, waarna in de bovenlucht opnieuw wat koudere lucht tot over onze omgeving kan uitstromen. Tegelijkertijd komt boven de Golf van Biskaje een hogedrukgebied terecht. Dat is geen beste plaats voor winterweer.
Week 2: van maandag 9 tot en met zondag 15 december
Wisselvallig weer
Af en toe een koude nacht
Temperaturen rond gemiddeld
Rondom het hogedrukgebied boven de Golf van Biskaje draaiensteeds weer nieuwe storingen vanuit het noordwesten het Noordzeegebied in. Ze brengen steeds een golfje zachtere lucht met zich mee, maar aan de achterzijde van de storingen stroomt ook steeds weer de koudere bovenlucht het land binnen. Er zit dan ook een golfbeweging in de temperaturen, al komen we gemiddeld gesproken opnieuw rond normaal uit. En tijdens de perioden met de aanwezigheid koude bovenluchten kan het in de nachten soms ook licht vriezen.
Week 3: van maandag 16 tot en met zondag 22 december
Wisselvallig
Af en toe flink wat wind
Temperaturen iets boven normaal
We zien op de Oceaan nog steeds een hogedrukgebied, maar op een iets zuidelijkere positie dan in de week ervoor. Verder lagedrukgebieden op de route van IJsland naar het zuiden van Scandinavië. Bij ons blijft het wisselvallig met de aanvoer van storingen, die nu en dan regen en soms ook flink wat wind brengen. Achter de storingen om kunnen de koude bovenluchten vanuit het noorden onze omgeving ook nog steeds bereiken. In dergelijke perioden is ook een winterse bui denkbaar. Verder liggen de temperaturen rond of iets boven normaal.
Week 4: van maandag 23 tot en met zondag 29 december
Een droger weertype
Mogelijk grijs, met soms mist
Normale, tot bovennormale temperaturen
De hogedruk lijkt zich wat verder noordwaarts uit te breiden. Het wordt een langgerekte zone, helemaal vanuit de VS, de Oceaan over maar Frankrijk en Centraal-Europa, De westcirculatie komt boven het noordelijke deel van de Oceaan terecht.
In Nederland zou dit, aan de noordflank van het hogedrukgebied, rustiger, maar mogelijk ook grijs weer met laaghangende bewolking en in delen van het land wellicht mist kunnen opleveren. Het noorden is nog gevoelig voor verzwakte storingsuitlopers. Maar het komt op de details aan. Ook in dit geval zou een zuidwesten ind in delen van het land de temperaturen nog rond normaal kunnen houden, terwijl het noordwesten wellicht hoger dan gebruikelijk uitkomt.
Week 5 en 6: van 30 december tot en met 13 januari
Rustig hogedrukweer
Vaak grijs en kans op mist
Temperaturen rond normaal
De hogedruk blijft in onze omgeving en schuift naar Centraal-Europa. We komen in Nederland geleidelijk in een zwakke zuidelijke stroming terecht. Dit zal verder opwarmende bovenluchten opleveren, als dit zo uitkomt. Maar aan de grond heeft dat waarschijnlijk weinig effect. Het blijft zo vaak grijs met mistkansen en temperaturen die toch dichtbij normaal zullen uitkomen, met ook nog eens een geringe dagelijkse gang. Een zeer saai weerbeeld dus.
Samenvattend:
Maken golven met koude bovenlucht de eerste drie weken nog kans om van tijd tot tijd tot onze omgeving door te dringen, in de tweede helft van de verwachtingsperiode lijkt een sterk hogedrukgebied in onze omgeving daar een einde aan te maken. Het wisselvallige weer, dat we de eerste drie weken nog hebben, wordt dan ingeruild voor een veel rustiger en mogelijk ook saaier weerbeeld, met vaak grijs weer en verhoogde mistkansen. Ondertussen is het niet bijzonder zacht. Vaak zullen de temperaturen de komende tijd rond normaal, tot later in de periode in elk geval in delen van het land ook af en toe boven normaal uitkomen.
