Hoe de hete lucht naar Nederland onderweg is

Foto boven: De lucht tussen Den Bosch en Utrecht - Gerrit Hogeweg

De hete lucht, waar we in Nederland morgen en dinsdag mee te maken krijgen, is vandaag vanuit Spanje en via Frankrijk naar ons land onderweg. In het noorden van Spanje en in Zuidwest-Frankrijk kan het meer dan 40 graden worden, voor onze omgeving staan morgen en dinsdag temperaturen tussen 30 en 35 graden op het programma.

Eigenlijk gaat het om warme lucht, die door toedoen van een lagedrukgebied dat van Spanje via de Golf van Biskaje naar de Britse eilanden trekt, uit de Spaanse hittekoepel ontsnapt en naar het noorden wegstroomt. Het gebeurt met een zuidelijke wind.

De lucht tussen Den Bosch en Utrecht - Gerrit Hogeweg

Noordrand Spanje nu erg heet

Daar waar het in grote delen van Spanje de afgelopen dagen al bijzonder warm was, met temperaturen boven 40 graden, komen vandaag de regio’s tegen de noordkust aan de beurt. Steden als San Sebastian en Bilbao, die aan de Golf van Biskaje liggen, worden door het water daarvan in het algemeen tegen grote hitte beschermd. Totdat, zoals vandaag gebeurt, een sterke zuidelijke wind opsteekt. Dan daalt hete lucht, afkomstig van de Spaanse hoogvlakte, via de bergen naar de kustgebieden af en warmt nog verder op. Zo kan het vandaag in San Sebastian en Bilbao dik in de 40 graden worden. Geen pretje in steden die dat niet gewend zijn.

Ook het laagland in het zuidwesten van Frankrijk krijgt die hitte vol over zich heen. Daar zijn het de Pyreneeën die met de heersende zuidelijke wind een extra impuls aan de hitte geven. Ook hier kunnen temperaturen van 40 graden op diverse plaatsen worden gehaald. In de rest van Frankrijk is de hitte beschaafder, zeker als je verder naar het noorden komt, maar ook daar kan het kwik al door de tropische grens van 30 graden heen breken.

Opmars hitte goed te volgen

De opmars van de hitte, van Spanje over Frankrijk naar ons land, is goed te volgen aan de hand van de temperaturen in de bovenlucht, op een hoogte van 1500 meter. In het zuidwesten van Frankrijk stijgen die vandaag tot om en nabij 24 graden. Op zijn weg naar het noorden koelt de lucht iets af, maar op het moment dat wij er morgen mee te maken krijgen, kan het kwik op 1500 meter hoogte boven Nederland nog steeds tot 21 of 22 graden oplopen.

Het had heel warm kunnen worden

Was het hier de afgelopen weken droog geweest en hadden we een droge bodem en natuur gehad, dan had het kwik onder deze omstandigheden bij veel zon en weinig wind ook tot lokaal in de buurt van 40 graden kunnen stijgen. De voorgeschiedenis dit jaar is echter nat geweest. De bodem bevat nog veel vocht, evenals de bomen, planten en gewassen op het veld. Er gaat warmte verloren aan het laten verdampen van dat vocht. Het is ook hierdoor dat bij ons de komende dagen geen hogere temperaturen dan 35 graden worden verwacht.

Morgen zien we de hoogste kwikstanden daarbij in het zuiden, dinsdag in de oostelijke helft. Er is veel zon, maar er kunnen dinsdag later op de dag en in de avond ook een paar forse onweersbuien ontstaan. Doordat in de atmosfeer op dat moment veel energie aanwezig is, kunnen dat forse onweersbuien worden. Vooralsnog lijken de gebieden in het oosten en noordoosten van het land er de grootste kans op te maken. In de rest van het land verloopt de overgang naar het minder warme weer mogelijk een stuk geruislozer, al zullen we dat pas op het laatste moment weten. In situaties als deze is het tot op het laatst spannend.

Tweede helft van de week minder warm

In de tweede helft van de week trekt de hete lucht zich naar het Iberisch schiereiland terug. Bij ons zien we de temperaturen vanaf woensdag teruggaan naar aangename waarden tussen 20 en 25 graden. Daarbij schijnt de zon geregeld, maar kunnen af en toe ook zwakke storingen overkomen, horend bij lagedrukgebieden op de route Schotland – Noorwegen. Soms neemt de westelijke tot zuidwestelijke wind daarbij even flink toe. En dat zou je dan een eerste knipoog naar de herfst kunnen noemen. Want ook die komt nu echt dichterbij.