De zomer is bijna halverwege. Terwijl het bij ons een koele en wisselvallige zomer is, beleven grote delen van de VS hun warmste zomer ooit. Dit volgt op een tornadoseizoen dat met 1300 getelde tornado's het op één na actiefste seizoen sinds 2010 is. Normaal gesproken worden er rond deze tijd 952 tornado's geteld, met 1355 in het hele jaar. Het jaarlijkse aantal is dus nu al bijna bereikt.
In Amerika begint het tornadoseizoen in maart, eerst in het zuiden en later ook verder naar het noorden. Met de komst van de buien neemt ook het risico op tornado's toe, vooral in 'Tornado Alley', het centrale deel van de VS waar jaarlijks de meeste tornado's voorkomen. De bewoners van deze gebieden zijn over het algemeen goed bekend met het fenomeen. De VS beschikt over een dicht netwerk van lokale weerdiensten, en waarschuwingen voor extreem weer zijn er sterk ontwikkeld. Dit is nodig gezien het brede scala aan extreme weersomstandigheden dat de VS kan treffen, van sneeuw en ijzel tot zware regenval, onweer, extreme kou, hitte, tornado's en orkanen.
Gevolgen van extreem weer blijven groot
Ondanks de uitgebreide kennis over extreem weer en de vele inspanningen om mensen te waarschuwen (van meteorologen tot spotters), blijven de gevolgen van extreme weersomstandigheden groot. Grote evacuaties voorafgaand aan orkanen, schuilkelders in Tornado Alley, enorme overstromingen na hevige regenval, en totale chaos op de wegen door sneeuw of ijzel zijn nog steeds aan de orde van de dag.
In het verleden waren de gevolgen nog verwoestender vanwege de beperkte kennis en communicatiemiddelen. Op 18 maart 1925 leidde dit tot de verwoestende Tri-State Tornado, die Missouri, Illinois en Indiana trof. Deze F5-tornado, met windsnelheden tot 417 km/u, veroorzaakte 695 doden en 2027 gewonden, en staat bekend als de zwaarste en dodelijkste tornado in de geschiedenis van de Verenigde Staten.
Supercell
Na een rustige start van de dag, ontstond aan het begin van de middag boven het zuidoosten van Missouri een supercell. Deze storm trok met een snelheid van gemiddeld 100 km/u, soms oplopend tot 117 km/u, naar het oostnoordoosten. Al snel kwam er een tornado uit de bui naar beneden, die een schadespoor van honderden meters breed veroorzaakte. In sommige dorpen was dit spoor zelfs 1600 meter breed. Vrijwel alles in de baan van de tornado werd verwoest, inclusief meerdere scholen. De tornado verraste iedereen, waardoor velen niet konden vluchten en er zoveel slachtoffers vielen.
De tocht van de tornado
De tornado trok in 3,5 uur tijd door drie staten, van 13 uur 's middags in het zuidoosten van Missouri tot 16.30 uur in Indiana, en liet een schadespoor van 367 kilometer achter. Ongeveer 15.000 huizen en gebouwen werden verwoest, wat tegenwoordig neerkomt op een schadebedrag van 1,4 miljard dollar. Het zwaarst getroffen was Murphysboro, waar in enkele minuten 234 mensen omkwamen, het hoogste aantal tornadoslachtoffers op één plek ooit. In West-Frankfort ontsnapte een groep van 800 mijnwerkers doordat ze ondergronds waren toen de tornado passeerde. In hun dorp vielen 148 doden, vooral vrouwen en kinderen. In Indiana, aan het einde van zijn tocht, was de tornado nog 1200 meter breed en veroorzaakte 71 doden voordat hij rond 16.30 uur oploste.
In de jaren na de Tri-State Tornado is er veel onderzoek gedaan. Een uitgebreide studie uit 2013 bracht de weersomstandigheden nauwkeurig in kaart. Of het echt om één tornado ging of om meerdere tornado's uit dezelfde bui (een tornadofamilie), kon niet duidelijk worden vastgesteld. Wel was duidelijk dat het om één supercell ging, met een lange periode van noodweer en een enorm lang schadespoor.
De Tornado van Rheden
Een vergelijkbare situatie, maar met veel minder dramatische gevolgen, deed zich in Nederland voor op 4 juni 2019. Toen trokken meerdere tornado's van zuidwest naar noordoost over het land, met een schadespoor dat zich uitstrekte van Nijmegen tot aan de Holterberg. Ook in dit spoor is niet duidelijk of het om één of meerdere tornado's ging. Deze tornado staat bekend als de Tornado van Rheden, vanwege de aanzienlijke schade die daar werd aangericht.
Verder lezen:
Volg ons ook op facebook en X!
Jouw foto op Weerverteller.nl?
Stuur je foto naar foto@weerverteller.nl, of via X met de vermelding van @weerverteller
