Zomerverloop tot nu toe ondersteunt zomerverwachting

Foto boven: Onweersbuien ten noordoosten van Roodeschool - Jannes Wiersema

Ook al hebben we nog enkele weken te gaan, we kunnen nu al stellen dat we straks op een interessante zomer kunnen terugzien. Met het koelste en wisselvalligste weer in de eerste helft van de zomer en de warmste en droogste fase in de tweede helft.

Het was dit jaar voor het eerst dat we met een groep zomerliefhebbers naar de zomer vooruitkeken. We deden dat tijdens de eerste zomermeeting die in de B&B van Willem Bond en zijn vrouw Debby (en kinderen) in het Limburgse Lomm werd gehouden.

onweer jannes — Onweersbuien ten noordoosten van Roodeschool - Jannes Wiersema

Zomerverwachting

Tijdens de toen gepresenteerde en bediscussieerde zomerverwachting lagen er drie opties op tafel: die van een hete en droge zomer (kans 20 procent), een wisselvallige, maar ook warme zomer (30 procent) en een zomer met iets van allebei daarin (50 procent). Concreet: een wisselvallige eerste helft en de meeste warmte en droge perioden in de tweede helft. Als belangrijkste graadmeter werd de ontwikkeling van de NAO-index tijdens de zomer gezien. Met een negatieve fase in de eerste helft, tenderend naar een positieve fase in de tweede.

Op het moment dat we bij elkaar zaten, was die NAO-index nog negatief. We zagen een hogedrukgebied in de regio Groenland / IJsland, eigenlijk nog als een restant van de SSW die zich eerder die lente had afgespeeld. Op dat moment kwam aan de oostflank van dat hogedrukgebied nog veel koude lucht de Oceaan op, vanuit het noorden.

Erg koele junistart

Het was die koude lucht die ons een erg koele junistart opleverde. Met veel wisselvalligheid. De eerste 22 dagen veranderde in die situatie niet veel. Wel zagen we de NAO-index omklappen. Dat was verwacht, maar niet zo vroeg in de zomer. De reactie in de atmosfeer bleef niet uit. Het weer sloeg meteen om en we kregen een fraaie zomerweek als slot van de junimaand.

In juli keerde de wisselvalligheid terug. Vooral de eerste helft van de maand verliep nat en in het algemeen koel. Dit was opvallend, want de NAO-index was wel positief. Vaak is dat in de zomer gunstig voor het zomerweer in Nederland. Nu waren de depressies in de buurt van IJsland en Schotland echter dermate sterk, dat ze de invloed van de hogedrukgebieden in het zuiden overvleugelden. In fronten over onze omgeving ontstonden vaak actieve storingen.

Hogedrukgebieden

Het duurde tot in de tweede helft van de julimaand voordat de hogedrukgebieden, die zich steeds van het Azorenhoog afsplitsten, bij ons wel meer invloed kregen. Er kwam een golfbeweging in het weer. Met een afwisseling van warmere en koelere fasen. Op de overgangen viel af en toe nog wel veel regen. Juli werd groeide tot een bijzonder natte maand uit.

In augustus zetten de veranderingen verder door. Nu waren het de hogedrukgebieden die vaker de macht grepen en kon warme lucht, als die Nederland eenmaal had bereikt, ook langer binnen onze grenzen blijven. De NAO-index werd daarbij neutraal. Voor het zomerweer was dat gunstig. Voor de westrand van Europa daalde de luchtdruk over heel de linie, terwijl hogedrukgebieden zich boven Frankrijk en Centraal-Europa goed thuis voelden. Af en toe trok een kern over onze omgeving naar het noordoosten. En dat leverde onder meer de voorbije hete dagen op.

Warme start augustus

Tot en met 12 augustus staat de derde maand van de zomer nu op een gemiddelde temperatuur van 20,4 graden, ofwel 1,7 graden hoger dan gebruikelijk in dezelfde periode. De zomer als geheel heeft zijn achterstand ten opzichte van normaal nu compleet weggewerkt. Tot en met 12 augustus bedroeg de zomertemperatuur 17,5 graden, een fractie hoger dan normaal.

Kijken we naar de verwachting voor de komende tijd, dan lijken de gemiddelde temperaturen voorlopig normaal tot iets boven normaal te blijven. De kans wordt daarmee groot dat augustus als geheel als een warme maande de boeken in zal gaan. Volgens Weerstatistieken.nl komen we op een augustustemperatuur van 19,7 graden uit, tegen 17,3 graden normaal. Dat is een behoorlijk verschil. Voor de zomer als geheel wordt op een gemiddelde temperatuur van 17,9 graden gerekend, tegen 17,4 graden normaal. Een halve graad boven normaal dus. Als dit zo uitkomt, zou dat voldoende zijn voor een veertiende plaats op de lijst van warmste zomers sinds 1901. En dat is toch een stuk beter dan we lange tijd hadden kunnen hopen. De verwachting op MSCHA.org laat augustus op 19,1 en de zomer op 17,7 graden uitkomen.

Ingewikkeld, maar hoopvol

Het maken van seizoensverwachtingen is behoorlijk ingewikkeld. Het weer is grillig en laat zich maanden van tevoren niet zomaar in een keurslijf stoppen. Daardoor gaat het geregeld helemaal mis. Toch biedt de zomer van dit jaar wel degelijk aanknopingspunten. Toen we in 25 mei bij elkaar kwamen, zagen we al in grote lijnen wat er in de zomer mogelijk zou zijn. De gekozen optie lag het dichtstbij wat uiteindelijk gebeurd is. Maar dat wel met de nodige aantekeningen. Want in het begin was het een stuk kouder dan verwacht en juli was wel heel erg nat.

De voor de tweede helft de zomer verwachte omslag van het weer is er wel gekomen. En als het weer de komende weken in grote lijnen het pad volgt, zoals dat er nu lijkt uit te zien, dan kunnen we de zomer van 2024 uiteindelijk toch als een warme wegschrijven.

Emotie

Het maken van seizoensverwachtingen levert allerlei vormen van emotie op, bij de makers ervan, maar ook bij degenen die hem lezen en misschien wel gebruiken. Grote gemene deler is en blijft dat je er veel van leert. Zonder het te proberen, zullen we nooit weten of het mogelijk is. Doorzetten is het credo. Vanaf september gaan we dan ook verder met de winterverwachting.