El Nino Costero bij Ecuador en Peru alweer voorbij
Reinout van den BornZo snel als de El Niño Costero voor de kust van Zuid-Amerika eerder dit jaar verscheen, zo snel is hij de laatste twee weken weer verdwenen. De watertemperaturen op het oostelijke deel van de Grote Oceaan zijn langs de evenaar de afgelopen twee weken op sommige plaatsen met 10 graden gedaald. Daarmee is het fenomeen voorbij.
De plotselinge daling van de temperaturen van het zeewater werd veroorzaakt door een toename van de passaatwinden in het gebied. De laag met warm water, bovenin de oceaan, was maar dun. Toen de wind toenam, mengde het warme water bovenin met het koudere dat zich op die plaats dieper in zee bevindt. Daardoor vielen de temperaturen weer omlaag.
Flinke daling watertemperaturen
Langs de evenaar ging de zeewatertemperatuur gemiddeld omlaag van 28,5 graden eerst tot minder dan 26 graden nu. Aan de kust van Ecuador en Peru was de daling van de watertemperatuur nog een stuk groter. Daar eindigde de El Niño Costero.
Een El Niño Costero wijkt af van een gewone El Niño, omdat de eerste alleen voor de kustgebieden van het noorden van Peru en Ecuador voorkomt, en niet verderop de Grote Oceaan. El Niño is dan de bredere variant van het fenomeen. In de loop van februari was het zeewater ten westen van beide landen snel aan het opwarmen geslagen.
El Niño Costero heeft soms grote gevolgen
Het optreden van een El Niño Costero kan voor het noorden van Peru en Ecuador grote gevolgen hebben. In 1925, 1957 en 2017 hebben eerdere voorbeelden zich al voorgedaan. Door de hogere temperaturen, de toenemende verdamping boven het zeewater en het ontbreken van verkoeling vanaf zee, krijgen beide regio’s met veel extra regen te maken. In gebieden die anders juist erg droog zijn, kunnen deze regens tot grote overlast leiden.
De La Niña, en dan hebben we het over het bredere fenomeen, die de afgelopen winter op de Grote Oceaan langs de evenaar begon, is alweer voorbij. De temperaturen langs de evenaar op de Grote Oceaan zijn normaal. Van een La Niña is sprake als de zeewatertemperaturen langs de evenaar op de centrale delen van de Grote Oceaan minimaal een halve graad beneden normaal liggen. Normaal is op dit moment de vergelijkingsperiode 1991 tot en met 2020.
La Niña is voorbij
In maart werd in de ENSO (El Niño Southern Oscillation) gebieden 3 en 4 op de centrale delen van de Grote Oceaan een temperatuurafwijking van -0,01 graden gemeten. Dat valt buiten de definitie en daarmee kan La Niña als beëindigd worden beschouwd. Ze heeft uiteindelijk niet meer dan enkele maanden geduurd: duidelijk korter dan eerst gedacht.
Behalve de afwijkingen in de zeewatertemperaturen op de Grote Oceaan horen bij La Niña ook afwijkende patronen in de atmosfeer boven deze gebieden. Om de afkoeling van het zeewater in het ENSO-gebied mogelijk te maken, is tijdens een La Niña een sterke passaatwind nodig. Die was er de afgelopen maand nog steeds. Ook moeten zich dieper onder het zeewateroppervlak flinke hoeveelheden koud zeewater ophouden, die aan de westkust van Zuid-Amerika opwellen en dus naar boven komen. Die voorraden zijn nu zo goed als op.
Situatie de komende maanden neutraal
Voor de komende maanden wordt op de Grote Oceaan rond de evenaar een neutrale situatie verwacht. Geen El Niño dus en ook geen La Niña. Voor het vervolg in het komende najaar zijn de kaarten nog niet geschud, maar lijkt de kans op het terugkeren van La Niña iets groter dan de kans op het opkomen van een nieuwe El Niño. We gaan zien hoe dat uitpakt.
