En ja, het werd een waterballet

Foto boven: Over een natte weg naar het centrum van Arnhem - Reinout van den Born

En ja, het werd een waterballet. Mat in het zuidoosten zoveel regen dat in flinke delen van Zuid-Limburg voor de zoveelste keer in de laatste jaren grote wateroverlast ontstond. Straten stonden blank, kelders liepen onder en overal werd het modderig.

Het is misschien wel om moedeloos van te worden. Elke keer denk je dat het nu wel gedaan is met de overvloedige regenval in Nederland, en dan komt er weer een golf aan water op je af. En we weten al zo lang niet meer waar we al dat water moeten laten. Zoals we de afgelopen jaren door droogte vaak niet wisten waar we het in de zomermaanden vandaan moesten halen. Welkom in het nieuwe klimaat, waar de extremen groot zijn. En dat is lastig.

Over een natte weg naar het centrum van Arnhem - Reinout van den Born

De aanloop was lastig

De aanloop naar vandaag was ook lastig. We kunnen tegenwoordig ieder uur nieuwe computerberekeningen bekijken. De verwachtingen voor de koers van dit lagedrukgebied, dat vanuit het zuiden op ons af kwam, en de intensiteit van de bijbehorende regen, klapperden echter als nooit tevoren. Leken de grootste neerslaghoeveelheden de ene berekening boven het oosten van Nederland uit te komen, een andere berekening had hiervoor het westen in gedachten en weer een andere het midden. En dan waren er ook berekeningen die de meeste regen buiten Nederland in Duitsland terecht lieten komen. Maak er maar wat van.

Het is in Velp 10.30 uur als ik buiten de deur stap om naar de kapper te lopen, 4 kilometer verderop in het centrum van Arnhem. Langs de Velperweg, een grote uitvalsweg waaraan in de stad op veel plaatsen gewerkt wordt. De regen klettert op mijn paraplu en ruist door de bomen. Het is kleddernat. Auto’s en bussen op de straat werpen een mist van spatwater op. Het water stroomt door de goten langs de weg en kolkt de putten in.

Heerlijk om door de regen te lopen

Ik hou van mooi weer, maar vind het heerlijk om door de regen te lopen. Zeker als er niet teveel wind is en je je met een paraplu prima kunt beschermen. Water speelt een belangrijke rol in het leven van alledag en zeker ook in de natuur. Hoe zou ons land er uitzien als het niet meer regende? De afgelopen jaren hebben we daar meer dan eens een voorproefje van gekregen. Wat dat betreft, is het alleen maar mooi dat we dit jaar water in overvloed hebben.

Toch kan het ook teveel zijn, zo zullen de mensen in Limburg kunnen beamen. Een jaar lang regen in overvloed heeft ervoor gezorgd dat de bodem in grote lijnen verzadigd is geraakt. De grondwaterstanden zijn regionaal zelfs historisch hoog, er past niet veel meer bij. Ook na een droge week, zoals eind juni, blijf je de sporen van de regen zien, zelfs in de hoger gelegen bossen van de Veluwe. Plassen worden maar langzaam kleiner, de modder droogt mondjesmaat op en in het bos is de lucht steeds vochtig, doordat er zoveel water verdampt.

Bomen hebben last van de regen

Eerder deze week schreven we op deze site al hoe bomen in lager gelegen in bossen last van het vele bodemwater hebben. Hun wortels nemen zuurstof uit de grond niet meer goed op, waardoor het blad verkleurt en de boom het moeilijker krijgt. De wortels kunnen zelfs aan het rotten slaan. En dat kan er in het slechtste geval toe leiden dat een boom binnen enkele jaren het loodje moet leggen. Dus heel veel water, is zeker ook niet alleen maar goed.

Het laat zien hoe iedere vorm van extreem weer een uitdaging is voor een land als Nederland, dat vanuit het verleden een gelijkmatiger klimaat gewend was. En zelfs dat ervoeren wij als Nederlanders al als redelijk extreem. Je kon er immers geen pijl op trekken, zo vonden we allemaal. In het nieuwe klimaat is daar in de vorm van de extremen nog een extra dimensie bijgekomen. Nu is het niet meer alleen onvoorspelbaar, maar ook nog eens uitdagend.

De wadi in het Park Daalhuizen in Velp is zowaar wat beginnen te lopen. Zoveel water is er in korte tijd wel gevallen - Reinout van den Born.

De regen zet nog eens extra aan

Terwijl ik door de stad loop, zet de regen nog eens extra aan. Ik passeer het deel van de weg waaraan gewerkt wordt. Sommige wegwerkers hebben geluk dat ze in een machine kunnen zitten. Anderen staan buiten, en verdrinken bijkans in de vele regen.

‘Het is maar goed dat we een grote paraplu hebben’, roept één van hen als hij me langs ziet lopen. Ik loop naar hem toe en bevestig zijn opmerking. Met verbazing bekijken we al het water om ons heen. ‘Het gaat nog wel even door’, zeg ik tegen hem. Hij moet lachen en laat zijn paraplu nog een beetje zakken, zodat er echt geen druppel meer doorheen komt.

Er valt 33 millimeter

En zo vergaat de tijd. Regent het nog uren door. Wordt mijn haar geknipt. En loop ik weer terug, langs een kletsnatte Velperweg. Eenmaal thuis moet ik me toch verkleden, want door het vele opspattende water is de onderste helft van mijn broek behoorlijk nat geworden. Pas rond een uur twee in de middag wordt het even wat rustiger. Ik kijk op de regenmeter. Ook in Velp is er weer 33 millimeter bij gevallen. De maand staat na 12 dagen op bijna 70 millimeter.