Er zijn nieuwe beelden opgedoken van meren in de Sahara in het zuidoosten van Marokko. De combinatie van grote plassen water, die palmbomen in het gebied overstromen, en het zandduinengebied er onmiddellijk naast trekt internationaal veel aandacht.
De meren zijn ontstaan nadat het gebied in september door een ongekend natte periode is getroffen. Steeds weer kwam het tot wolkbreuken die de zone deels onder water zetten. Soms viel in een periode van 48 uur meer dan 200 millimeter regen, aldus de Marokkaanse weerdienst. Ook de afgelopen maand is het nog op meerdere dagen tot buien gekomen.
Hoe ontstaan deze regenbuien in de Sahara?
De uitzonderlijke regenval had meerdere oorzaken. Het weer in Noord-Afrika was de afgelopen maanden verstoord door een combinatie van factoren. Een van de belangrijkste was de verhoogde activiteit van de Inter Tropische Convergentie Zone (ITCZ), een band met regen- en onweersbuien die rond de evenaar met de zon meebeweegt.
Deze zone verschuift jaarlijks met de seizoenen en brengt de gebieden in de baan ervan de afwisseling tussen droge perioden en natte regentijden. In de zomer kwam die band veel noordelijker uit dan normaal en lag een tijdje boven de Sahara. Vochtige lucht uit tropische gebieden bereikte daardoor veel noordelijker gelegen gebieden zoals het Atlasgebergte, waardoor er in korte tijd hevige regen- en onweersbuien ontstonden.
Zeewater recordwarm
Daarbij speelden ook de veranderingen in de temperatuur van het zeewater in de Atlantische Oceaan een rol. Die lagen vaak recordhoog en veroorzaakten daardoor meer verdamping. Dat leidde in de nabijgelegen kustgebieden tot zwaardere regenval.
Hoewel de Sahara in eerste instantie beschermd lijkt tegen deze oceanische invloeden, hebben westelijke winden ervoor gezorgd dat de regenwolken toch naar het zuiden en zuidoosten van Marokko konden oprukken. In de regio rond Merzouga, aan de voet van het Atlasgebergte en op ongeveer vier kilometer van de sterduinen van Erg Chebbi, zijn de rivieren door de regen buiten hun oevers getreden, en stroomde dat water richting de woestijn.
De vorming van tijdelijke lagunes
Wat je er in het landschap nu ziet, zijn zogenoemde ‘ephemere lagunes’, tijdelijke meren die ontstaan als het regenwater zich in laagten in het land ophoopt. Deze waterplassen hebben geen natuurlijke afvoer en blijven tussen enkele dagen of weken bestaan, afhankelijk van de verdamping en de absorptie van het water door de bodem.
Toch zal het water niet lang blijven staan. In een gebied waar de temperatuur vaak boven de 40 graden uit komt, zal het uiteindelijk slechts een kwestie van tijd zijn voordat de verdamping zijn tol weer eist en de lagunes uit beeld verdwijnen.
Kansen voor het ecosysteem
De regens zijn niet alleen landschappelijk van belang. Ze bieden ook kansen aan het ecosysteem in de Sahara. Zo trekken de tijdelijke meren dieren aan die normaal ver weg blijven van de droge duinen, zoals trekvolgels of kleine amfibieën die van het water gebruikmaken om zich voort te planten. Voor de bewoners van Merzouga en omliggende dorpen betekende de regen een welkome verlichting na jaren van droogte.
Mis ook deze verhalen niet:
Volg ons ook op facebook en X!
Jouw foto op Weerverteller.nl?
Stuur je foto naar foto@weerverteller.nl, of via X met de vermelding van @weerverteller
