Het is opnieuw ontzettend nat in Nederland

Foto boven: Natte velden in Groningen - Jannes Wiersema

Het is ontzettend nat. Met uitzondering van delen van Zuidoost-Nederland is ook deze maand op veel plaatsen tussen 70 en lokaal 130 millimeter regen gevallen. Bovenop alles wat we al hebben gehad. De grond kan het niet aan.

Advertentie

Ik rijd door Drenthe, op weg naar Emmen voor een cursus gladheidsbestrijding. Een bui klettert op de voorruit. Even waait het flink. Er zitten zelfs een paar fragmenten natte sneeuw tussen. Om mij heen zijn de weilanden drijfnat. Overal zie ik het licht weerkaatsen in het water in het land. Het geeft de omgeving een bijna glazen uiterlijk.

Natte velden in Groningen - Jannes Wiersema

Je kunt het land niet op

De sloten staan tot aan de rand gevuld. Als je nu met je machines het land op zou moeten, maak je geen schijn van kans, bedenk ik me. En dat geldt eigenlijk voor ieder weiland. Zelden heb ik het hier zo nat gezien, en ik ben er de laatste jaren toch wat keren geweest.

Langs de rondweg van Emmen hetzelfde beeld. Op veel plaatsen staat water in de kant en in de middenberm. Op sommige delen komt het water de weg op en rijdt het verkeer er doorheen. Het lijkt wel een attractie in een waterpark. Iedere keer als een auto doorheen rijdt, vliegt het weer alle kanten op. Het ziet er bijzonder uit op de vroege morgen.

Veel stations weer boven 1000 millimeter

Veel KNMI-stations komen dit jaar voor wat de neerslag betreft ruim boven 1000 millimeter uit. Dat is meer dan een meter water. Deelen (vlakbij mijn woonplaats Velp) was tot gisteren het natst met 1118,9 millimeter. Wijzelf komen met ons eigen weerstation al in de buurt van 1200 millimeter, gemiddeld zo’n 100 millimeter per maand dus. Eindhoven staat tweede met 1109,5 millimeter en Maastricht volgt daar vlak achter met 1106,4 millimeter.

Opvallend is overigens hoe het natte weer dit jaar aan delen van Zeeland voorbij is gegaan. Waarnemer Huib Lievense in Domburg mat daar tot nu toe 701 millimeter, tegen 784 millimeter normaal. Dat is behoorlijk wat minder in het overgrote deel van de (erg natte) rest van Nederland.

Op een aantal stations in het zuiden van het land heeft 2024 vorig jaar verslagen, toen dat er het natste jaar ooit was. Op veel andere plekken in het land was 2024 het op één na natste jaar. Twee dergelijk natte jaren achter elkaar is in ons land nog niet eerder voorgekomen.

Watervoorraden aangevuld

De vele regen van de laatste twee jaar heeft ertoe geleid dat de gevolgen voor de waterhuishouding van de droogte in de jaren ervoor helemaal zijn uitgewist. De watervoorraden zijn meer dan aangevuld, de beken stromen weer, veel vennen staan vol of zijn zelfs helemaal terug van weggeweest. Voor de waterminnende natuur is de regen een feestje.

Grote delen van de bossen kunnen de extremen, zo dicht op elkaar, minder goed verwerken. Eerst kwamen de bomen jaren achtereen water tekort, nu vechten ze tegen een overvloed. Veel bomen staan met hun wortels al maanden achtereen min of meer in het water. Waardoor wortels kunnen gaan rotten en de bomen met zuurstofgebrek kampen.

Nog weer water in de velden in Groningen - Jannes Wiersema

Veel bomen hebben het zwaar

Aan veel eiken, beuken en ook berken is het goed af te zien dat het zwaar voor ze is. Daar komen de hoge temperaturen nog eens bij. Onze bossen zijn daarvoor, stammend uit het klimaat dat we in Nederland inmiddels in het verleden hadden, helemaal niet voor gemaakt. Om te zien welke boomsoorten bij het weer van nu horen, moeten we naar Zuidwest-Frankrijk kijken.

Het is dan ook niet voor niets dat bosbeheerders volop aan de slag zijn met het robuust maken van de bossen. Oude, zieke percelen worden gekapt, nieuwe soorten komen ervoor in de plaats. Alles om ervoor te zorgen dat Nederland gedurende het verdere verloop van de veranderingen in het weer en het klimaat niet ineens een tijdje zonder bos komt te zitten.

Even enkele droge dagen

Intussen is het de komende week op de meeste plaatsen droog, daarna lijkt het opnieuw wisselvalliger te worden. Mocht het nieuwe jaar in het gebied van de Grote Oceaan met een La Niña beginnen, dan is de kans op een droog voorjaar in Nederland een tikkeltje groter. Zou het ervan komen, dan kunnen we dan een beetje opdrogen van alle regen.

Na afloop van de cursus rijd ik, opnieuw over de rondweg Emmen weer uit. Het water in de bermen is niet minder geworden. Ook de ‘waterattractie’ is er nog steeds. In de verte zie ik een bui hangen, maar de opklaringen winnen terrein. Er komt even geen water bij.