30-Daagse (+): we raken Eurohoog eindelijk (even) kwijt

Foto boven: En zomaar ineens staat er tijdens dit grijze en kille weer een vos voor je lens - Chris Meewis

Schreven we vorige week in de laatste aflevering van de 30-daagse hoe de atmosfeer zich nog in de zomerstand bevond, deze week zien we eindelijk veranderingen.

Het belangrijkste nieuwe vooruitzicht zijn de verwachte luchtdrukstijgingen boven het centrale deel van de Atlantische Oceaan en in de buurt van IJsland en Groenland. Door deze ontwikkelingen wordt de NAO-index op termijn negatief en kan het huidige, zeer hardnekkige Eurohoog in meerdere stappen worden opgeruimd. En volgt een weersverandering.

En zomaar ineens staat er tijdens dit grijze en kille weer een vos voor je lens - Chris Meewis

Gat in hogedrukbolwerk

Een klein belletje met koude lucht in de hogere delen van de atmosfeer, dat vanuit het noordoosten van Europa onder de kern van het hogedrukgebied door naar Noordwest-Europa beweegt, zet dit weekend de eerste stap en ‘brandt’ een gat in het hogedrukbolwerk.

Doordat zich maandag boven Ierland een nieuw hogedrukgebied vormt, kan vanuit het noorden een volgende bel met bovenluchtkou vanuit het hoge noorden afzakken. Die koudeput bereikt Nederland dinsdagavond en woensdag.

Einde van het hogedrukgebied een feit

Vanaf woensdag en donderdag zien we de luchtdrukstijgingen in de buurt van Groenland en IJsland. Aan de oostflank hiervan gaat koude lucht later volgende week overtuigender naar het zuiden stromen. Terwijl de eerdere koudeput, die na ons land te zijn gepasseerd een tijdje boven Europa rondtolt, weer naar het noorden terugkomt, bereikt de nieuwe golf met koude lucht het Noordzeegebied. Zodra de twee contact maken, is het einde van het Europese hogedrukgebied een feit. Het heeft er sinds 11 oktober gelegen. Dan hebben we aan het einde van volgende week een nieuwe drukverdeling. Vanaf dit weekend zien we al een weersverandering.

Week 1: van maandag 11 tot en met zondag 17 november

Aan het begin en einde van de week een storing
Verder bewolkt, grijs en meest droog
Temperaturen onder normaal

Rond maandag passeert een lagedrukgebied vanuit het noordwesten, met op maandag meer wind en een enkele bui en dinsdag mogelijk een tijdje regen. De rest van de week staat het weer opnieuw onder invloed van het Europese hogedrukgebied. Het is vaak bewolkt, soms valt een spatje motregen, er waait een oostelijke tot noordoostelijke wind en het wordt tussen 4 en 7 graden. In de nachten kan het tijdens een opklaring een graadje vriezen.

In het volgende weekend draait de wind naar zuidwest en komt zondag een storing vanuit het noordwesten het land binnen. Daarachter bevindt zich koude en onstabiele lucht.

Week 2: van maandag 18 tot en met zondag 24 november

Wisselvallig weer met (aan zee) enkele buien
In het binnenland ook opklaringen
Temperaturen onder normaal (in de nacht soms lichte vorst)

Nog steeds wordt in de regio IJsland en Groenland een hogedrukgebied berekend. Nederland bevindt zich in de trog, de uitzakking van koudere lucht vanuit het noorden, aan de oostflank ervan. Boven de Noordzee ontstaan in die koude lucht storingen. Het is bij ons dan ook wisselvallig met af en toe buien, de meeste aan zee.

In het binnenland waait een zuidwestelijke wind, aan zee is de wind west tot noordwest. Verder liggen de temperaturen nog steeds beneden normaal en kan het in het binnenland tijdens nachten met opklaringen nog altijd een enkele graad vriezen.

Week 3: van 25 november tot en met 1 december

Wisselvallig weer
Hogere temperaturen
Zuidwestelijke winden

Het hogedrukgebied bij IJsland en Groenland wordt naar het westen afgevoerd. Vanuit de trog in onze omgeving vormt zich een lagedrukgebied in de buurt van IJsland. Daarbij stijgt de luchtdruk boven het zuiden van Europa en Frankrijk, zo laten de berekeningen zien.

In Nederland wordt de wind zuidwestelijk en gaan de temperaturen omhoog. Tegelijkertijd kunnen fronten van de lagedruk in het noorden onze omgeving bereiken. Het is dan ook wisselvallig en tijdens de frontpassages kan het af en toe ook behoorlijk waaien.

Week 4: van maandag 2 tot en met zondag 8 december

Nog steeds wisselvallig
Bovennormale temperaturen
Een zuidwestelijke wind

De hogedruk boven het zuiden van Europa wordt nog wat sterker, de lagedruk op de route IJsland – Scandinavië handhaaft zich. Bij ons houdt het wisselvallige en zachte weer aan, al kunnen de neerslaghoeveelheden boven het zuiden door de hogedrukinvloed af en toe wat gedrukt worden, in vergelijking met het noorden van het land. Ook is nog steeds af en toe een sterke wind mogelijk. Voor de zon zal er in het algemeen niet al teveel ruimte zijn.

Week 5 en 6: van 9 tot en met 22 december

Een volgende fase met hogedrukweer
Geleidelijk droog, grijs en kalm
Weer iets lagere temperaturen

Een nieuwe kern van hogedruk lijkt zich boven het noordoosten van Europa, in de buurt van de Baltische staten te vormen. In week 5 is het nog een onderdeel van een groter hogedrukgebied, dat ook boven het westen van Europa en de Oceaan te zien is, in de week daarna wordt het vooral nog boven het Europese vasteland berekend. Eigenlijk hebben we het grote Eurohoog dan dus weer terug. Door deze ontwikkeling komt een einde aan het wisselvallige weer, als deze berekening natuurlijk uitkomt. Want we zitten erg ver vooruit te kijken.

Veel wind zou er in een dergelijke constellatie niet moeten zijn. Van enige vorm van luchttransport is dan ook geen sprake. Het lijkt er eerder op dat we het grijze en kalme weer van nu terugkrijgen met weer iets dalende temperaturen. Voor zolang dat dan duurt.

Samenvattend

Raken we het Eurohoog van nu in de eerste twee weken van deze periode kwijt, laat in de periode lijkt het terug te keren. Ertussen beleven we meerdere wisselvallige weken.

Eerst liggen de temperaturen daarbij beneden normaal, door een oostelijke en later noordwestelijke stroming. Vanaf week 3 breekt een zachte periode met zuidwestelijke winden aan. Tegen het einde van de verwachtingsperiode daalt het kwik weer een fractie.

Onzekerheid rond poolwervel neemt toe

Een laatste observatie is dat de poolwervel, waarvan de afgelopen weken steeds werd verwacht dat hij bijna recordsterk zou worden, door de hogedrukstijgingen bij IJsland en Groenland toch minder uit de pas gaat lopen dan gedacht. Ook is de verwachting voor de sterkte ervan een stuk onzekerder geworden. De diverse berekeningen lopen veel verder uit elkaar dan eerst. Dit is iets wat we de komende weken, met het oog op de winter, in de gaten moeten houden.