Dolomieten verliezen in rap tempo hun gletsjers

Foto boven: Een deel van de Marmolada gletsjer - Matija Podhraski

Net als de Pyreneeën verliezen ook de Dolomieten hun gletsjers in een razend tempo, zo laat nieuw onderzoek zien. Waren er in de Dolomieten aan het einde van de jaren ’50 nog 33 gletsjers, nu zijn er nog 9 over. En die smelten snel.

Advertentie

De bekendste en verreweg grootste van de gletsjers in de Dolomieten is de Marmolada gletsjer. In zijn ééntje is deze gletsjer goed voor meer dan de helft van het totale ijsoppervlak in de Dolomieten en zelfs voor rond twee derde van de gemeten ijsafsmelt.

Een deel van de Marmolada gletsjer - Matija Podhraski

Een groot stuk ijs brak van de Marmolada gletsjer af

De Marmolada, een bergmassief met meerdere toppen boven 3000 meter (waarvan de Punta Penia met 3342 meter de hoogste is) kwam op 3 juli 2022 wereldwijd in het nieuws toen een groot stuk van de gletsjer afbrak en naar beneden stortte. Dat gebeurde tijdens een extreem warme dag. Hierbij kwamen 11 mensen om het leven. Ze liepen op de gletsjer.

Onderzoekers hebben de gletsjers die er in de Dolomieten nog zijn in beeld gebracht en hun ontwikkeling in de jaren tussen1980 en 2023 onderzocht. Uit het onderzoek bleek dat de totale oppervlakte aan ijs in die periode met 56 procent is teruggelopen, van 4,11 vierkante kilometer in 1980 tot 1,81 vierkante kilometer in 2023. In de laatste 13 jaar bedroeg het verlies 0,88 vierkante kilometer. Er lijkt dus een duidelijke versnelling aan de gang. Daarbij ging 0,105 gigaton aan ijs verloren, waarvan 0,022 gigaton in de laatste 13 jaar.

Er is nog meer ijs verloren gegaan

In werkelijkheid is er nog meer ijs verdwenen. In de jaren ’80 en ’90 waren er in de Dolomieten meer gletsjers dan tegenwoordig. Een heel aantal daarvan is in de tussentijd verloren gegaan. Die gletsjers doen dan ook niet mee in dit onderzoek. Het richtte zich alleen op de gletsjers die ook nu nog in het Italiaanse berggebied terug te vinden zijn.

Advertentie

Van alle gletsjers in de Dolomieten kan nu worden gesteld dat ze, op basis van de huidige klimatologische omstandigheden in het gebied, te laag liggen om nog te kunnen overleven. De zomers in het gebied zijn gemiddeld 2 graden warmer geworden.

Het jaar 2022 was dramatisch

In de winter valt op delen van de gletsjers vaker regen dan sneeuw. Daarbij ontvangen de hoogstgelegen delen van de gletsjers wel iets meer sneeuw dan vroeger, maar weegt dat bij lange na niet op tegen de smelt in de zomer. Alle gletsjers hebben dan ook ieder jaar een negatieve massabalans. Vooral het jaar 2022 was wat dit betreft dramatisch.

Ook dit jaar lag in de Dolomieten lange tijd weinig sneeuw. In januari was het ijs van de gletsjer op de Marmolada nog onder de sneeuw door te zien. Later in februari en ook maart hebben nog wel enkele actieve neerslaggebieden het zuiden van de Alpen aangedaan.