Het is zomer in Europa en dan zijn er onvermijdelijk regio’s waarin problemen door de droogte de kop opsteken. Was dat de afgelopen jaren vooral in het zuidwesten van Europa het geval, nu moeten we naar het zuidoosten kijken, waar onder meer grote delen van Griekenland en Turkije met droogte te kampen hebben. Steeds meer Griekse eilanden hebben grote waterproblemen. De stuwmeren en waterbronnen raken er leeg.
Grote delen van Griekenland hebben deze julimaand met de langdurigste hittegolf ooit te kampen gehad. Gedurende 16 aaneengesloten dagen steeg het kwik er op veel meetstations tot boven 37 graden. In heel die periode kwam het aantal stations met dergelijk hoge temperaturen nooit beneden de honderd. De hittegolf was nog extremer dan de hittegolf die Griekenland vorig jaar in juli trof, al was de absoluut hoogste temperatuur toen met ruim 45 graden wel hoger dan nu. De afgelopen weken was ruim 43 graden de topper. Bij dit alles speelt het warme zeewater een rol. Het heeft in het gebied op dit moment een temperatuur van rond 30 graden en is daarmee recordwarm. Daarmee zijn de hoge luchttemperatuur bijna een garantie.
Ook de winter was droog
Het gebrek aan regen op de Griekse eilanden houdt al enkele jaren aan. De winter was er niet alleen de warmste, maar ook één van de droogste ooit. Dat is de periode waarin de gedurende de zomermaanden opgebouwde watertekorten weer moeten worden aangevuld. Het is in de afgelopen winter op de eilanden bij lange na niet gelukt. Steeds meer eilanden zien daardoor het einde van hun waterreserves in zicht komen. Stuwmeren raken leeg, waterbronnen uitgeput.
Op eilanden is de drinkwatervoorziening vaak nog een grotere uitdaging dan op het land, doordat het gebied waaruit je voor je drinkwater kunt putten veel kleiner is. Rivieren zijn daardoor smaller voeren minder water aan. Het is dan ook lastiger om de reserves weer aan te vullen.
Net als in andere landen rond de Middellandse Zee zie je ook in Griekenland tegengestelde bewegingen. Daar waar er aan de ene kant langzaam minder drinkwater beschikbaar is, wordt de behoefte eraan alleen maar groter. Toenemend toerisme, de ongebreidelde aanleg van zwembaden, de waterbehoefte van hotels, maar ook de behoefte van de lokale bevolking (met boeren, landbouw, natuur en dergelijke), is er de oorzaak van dat de druk op de watervoorziening verder toeneemt. Ook de steeds vaker voorkomende natuurbranden leveren een bijdrage. Je kunt die niet alleen met zout zeewater blussen, dan gaat je bodem verzilten.
Discrepantie tussen aanvoer en gebruik
Op deze manier ontstaat een steeds grotere discrepantie tussen wat er aan zoetwater beschikbaar is en wat je nodig hebt. In een warmer wordend klimaat met langere droge perioden en vooral veel meer verdamping (door de hogere temperaturen en de vaak fel schijnende zon) kan de natuurlijke regenval het vanaf een gegeven moment niet meer alleen af. In het zuiden en zuidoosten van Spanje, maar ook in het dichtbevolkte Catalonië weten ze dat al langer.
Daar wordt niet alleen ingezet op het moderniseren van het leidingensysteem (zodat minder water bij het transport verloren gaat), maar ook op het omlaag brengen van de consumptie en het opvoeren van de productie, door ook ontziltingsinstallies in te zetten. Dat zijn fabrieken die van zout zeewater zoet drinkwater maken. Die installaties zijn duur en gebruiken veel energie. Dat laatste probleem is te verzachten door zonne-energie aan te wenden. In Spanje worden stuwmeren (deels) bedekt met drijvende zonnepanelen. De verdamping van het water wordt ermee tegengegaan en de geproduceerde energie kan in ontziltingsinstallaties worden gebruikt om zoetwater te produceren. Het mes snijdt op de manier aan twee kanten. Ook in Griekenland worden maatregelen als deze geleidelijk aan toegepast, of wordt erover nagedacht.
Het blijft voorlopig droog
Hoewel de hittegolf in Griekenland inmiddels voorbij is, blijft het er de komende tijd wel gewoon warm. Het binnendringen van de minder warme lucht vanuit het noordwesten heeft geen of nauwelijks buien gebracht. En ook de komende tijd lijkt het steeds droog te blijven.
Verder lezen:
Volg ons ook op facebook en X!
Jouw foto op Weerverteller.nl?
Stuur je foto naar foto@weerverteller.nl, of via X met de vermelding van @weerverteller
