Het is ineens zeer koud op de Groenlandse ijskap

Foto boven: Het Summit Camp op de top van de Groenlandse ijskap - Wikipedia

Het is de laatste dagen erg koud op Groenland. Sinds 27 november vriest het er op het op een hoogte van ruim 3200 meter gelegen Summit Camp station in de nachten meer dan 50 graden. De afgelopen nacht daalde het kwik er tot -54 graden.

Advertentie

Normaal in november is een nachtelijke minimumtemperatuur van rond min 42 graden. Ook voor decemberbegrippen is het er nu koud. Dan bedraagt de minimumtemperatuur gemiddeld rond min 48 graden. Gisteren steeg het kwik overdag tot een maximum van -41 graden.

Het Summit Camp op de top van de Groenlandse ijskap - Wikipedia

Kou Groenland komt na warme periode

Het koude weer op de top van de Groenlandse ijskap komt na een langere periode met relatief hoge temperaturen. Die werden veroorzaakt door een hogedrukgebied dat het weer in de regio gedurende langere tijd bepaalde. In de eerste weken van november zaten er nachten tussen waarin de temperaturen niet beneden min 25 graden kwamen. Overdag steeg de temperatuur in die periode zelfs tot boven min 20 graden. De normale maximumtemperatuur bovenop de ijskap bedraagt in november rond min 36 graden. Het was dus erg warm.

Dat hogedrukgebied was er in Nederland de oorzaak van dat koude lucht, helemaal afkomstig uit het noordpoolgebied, met een noordelijke tot noordwestelijke wind tot onze omgeving kon doordringen. Het leverde hier een aantal dagen met forse, winterse buien op en in het binnenland regionaal een tijdelijk sneeuwdek van tussen 5 en 10 centimeter.

Zeer sterk afgekoeld

Intussen is het hogedrukgebied zo goed als verdwenen en zijn de bovenluchten boven Groenland zeer sterk afgekoeld. Dit is ook de reden waarom de temperaturen op de ijskap zover gedaald zijn. De komende week lijkt in die situatie maar weinig te veranderen.

Ook voor het weer in Nederland heeft deze ontwikkeling gevolgen. Nu het hogedrukgebied bij Groenland is verdwenen, kunnen depressies er daar weer makkelijk door en wordt het weer op het noordelijke deel van de Oceaan een stuk onrustiger.

Ook in Canada en in het noordoosten van de VS is het koud geworden. De koude lucht die daar de Oceaan op stroomt, veroorzaakt de vorming van lagedrukgebieden. De kans dat zich hierdoor op de Oceaan de komende tijd een westcirculatie instelt, neemt dan ook toe. En als dat gebeurt, is het snel gedaan met de winterse aspiraties, op ons deel van de wereldbol.

Toch zijn er op korte termijn nog winterkansen

Toch zien de modelberekeningen voorlopig nog wel kansen voor golven met koude (boven)lucht om ook ons deel van Europa te bereiken. Hogedrukgebieden mogen daarbij dan niet (zoals tijdens de winters al heel lang gebruikelijk is) boven Scandinavië terechtkomen, maar doemen nog wel op zuidelijkere posities op. En als ze daarbij even wat koudere lucht invangen en ook een tijdje op hun plaats blijven liggen, kan het bij ons in de nachten toch enkele graden vriezen. En lijkt het weer tenminste een beetje op de winter. En dat dan voor zolang het duurt.