Nederlanders die in de Canadese Rocky Mountains met vakantie zijn geweest, zullen het pittoreske plaatsje vast kennen. Jasper, een monument middenin de Rockies, naamgever van het nabijgelegen nationale park. Het dorp is deze week voor een groot deel door een snel bewegende bosbrand verwoest. Vijfentwintigduizend mensen waren geëvacueerd, onder wie honderden Nederlanders die in het gebied verbleven.
De premier, Danielle Smith van de Canadese deelstaat Alberta, waarin Jasper zich bevindt, stond achter haar katheder te huilen toen ze het slechte nieuws bekend maakte. Ze herinnerde de aanwezigen eraan hoe veel inwoners van Alberta in hun leven weleens in Jasper zijn geweest, voor de bergen, de bossen en de wilde dieren zoals zwarte beren en grizzlyberen. Om wandeltochten te maken de bergen in, te fietsen of gewoon van het landschap te genieten. Meegenomen door opa’s en oma’s, ouders of gewoon zelf er naartoe.
Grote bosbrand
In het nationale park, naast Jasper, was door de hitte van dat moment een grote bosbrand uitgebroken die zich snel uitbreidde. De autoriteiten zagen de ernst van de situatie in. Maandag en dinsdag werd besloten Jasper, waar 5000 mensen permanent wonen en nog eens 20.000 mensen als toerist verbleven, te ontruimen. Het was een chaotische ontruiming, want er was weinig tijd en iedereen moest over dezelfde weg naar buiten. Maar het lukte.
Van twee kanten rukten de branden in de tussentijd op, vanuit het noorden en vanuit het zuiden. Het was uiteindelijk de zuidelijke brand die het plaatsje wist te bereiken. De vlammen kwamen op dat moment al hoog boven de boomtoppen uit. Hoewel de brandweer volop bezig was om Jasper zoveel mogelijk te beschermen tegen het naderende vuur, werden uiteindelijk ook zij verrast. En of het nu een windvlaag was of iets anders, ineens legde het vuurfront in slechts een half uur tijd en afstand van zo’n 5 kilometer af. Wat enorm veel is voor een brand.
Een muur van vuur
Als een echte muur van vuur rolde het vuurfront het zuiden van Jasper binnen. De brandweer had op dat moment de middelen niet meer om nog iets te kunnen uitrichten. Brandweerlieden vertelden achteraf hoe het voelde om door zo’n imposante muur van vuur te worden overvallen. Daar was niets tegen bestand. Ze voelden zich compleet machteloos.
Naar schatting tussen 30 en 50 procent van de huizen in Jasper viel aan de vlammen ten prooi. Toen het vuur was uitgeraasd, viel er regen en konden de eerste mensen het stadje weer in om te zien wat er van hun bezittingen over was. Ze troffen een ontstellend beeld aan. Veel van de huizen smeulden nog na, er was weinig van het pittoreske stadje terug te herkennen dat zo geliefd was bij de Canadezen en buitenlandse toeristen. Ondertussen woedt de bosbrand door. Hij is nog altijd niet onder controle te brengen en is te groot en te machtig.
Ingewikkeld klimaat
Canada krijgt er de laatste jaren enorm van langs, als het om bosbranden gaat. Vorig speelde zich binnen de grens van dit enorme land een recordaantal branden af. Het land heeft een ingewikkeld klimaat. In de koude winters valt er maar weinig neerslag, vrijwel alles in de vorm van sneeuw. Als die sneeuw in het voorjaar verdwijnt, is de natuur droog.
De warmbloedige hogedrukgebieden (de hittekoepels of heatdomes) die de laatste jaren steeds vaker op de weerkaarten verschijnen, doen vervolgens de rest. Niet alleen wordt het dan heet, ook droogt de natuur verder uit. Canada heeft uitgestrekte naaldwouden, zeker ook in de Rocky Mountains, en die branden als fakkels als ze eenmaal vlam hebben gevat. Vaak zijn het onweersbuien (vrijwel zonder neerslag) die met hun bliksems de branden stichten.
De hitte en brand in Lytton
Een eerder pijnlijk voorbeeld van zo’n combinatie van hitte, gevolgd door een vernietigende brand, deed zich op 29 en 30 juni 2021 in het wat verder naar het westen, ook in Canada gelegen stadje Lytton voor. Dat plaatsje registreerde eind juni 2021 drie dagen op rij de in Canada hoogst gemeten temperaturen ooit, met als absolute topper de 49,6 graden op 29 juni. Dat was de hoogste waarde ooit die ergens ten noorden van vijfenveertigste breedtegraad was gemeten. De volgende dagen raasde een grote natuurbrand door de vallei en werd een groot deel van het dorp verwoest. Ook hier kwam het vuur zo snel opzetten dat er niets meer tegen te doen was.
Verder lezen:
Volg ons ook op facebook en X!
Jouw foto op Weerverteller.nl?
Stuur je foto naar foto@weerverteller.nl, of via X met de vermelding van @weerverteller
