De overstromingen van deze week in Spanje hebben veel aandacht getrokken. Ook de verhalen die we er op Weerverteller.nl over hebben geschreven, zijn massaal gelezen. Een veel gehoorde vraag is of zoiets ook bij ons in Nederland kan gebeuren?
In een apart verhaal over hoe het in Spanje zo fout heeft kunnen gaan, zagen we al hoe de gebeurtenissen daar niet alleen op een bijzondere weergebeurtenis, maar ook op landschappelijke kenmerken en de infrastructuur terug te voeren waren.
Het kan, maar minder extreem
Kijken we naar het weer, dan is een gebeurtenis zoals die in Spanje ook bij ons denkbaar, al zal die hier in zijn uitwerking minder extreem uitpakken dan daar. Het warme zeewater dat Spanje omringt (met watertemperaturen in de zomer tot 30 graden) zal nog niet gauw een onderdeel van de Nederlandse realiteit worden. Maar bij ons kan wel erg veel vocht in de lucht zitten en dat is één van de belangrijkste voorwaarden om het hard te laten regenen.
Als je landschappelijk naar Nederland kijkt, dan is het land (gelukkig) op de meeste plaatsen te vlak om wegstromend water tot de hoge snelheden te brengen, die in Spanje zo’n grote rol hebben gespeeld. Daarbij wordt in Nederland veel geld en energie gestoken in het creëren en onderhouden van de infrastructuur die voor de snelle afvoer van water nodig is. Toch gaat het ook bij ons steeds vaker mis en komt het voor dat de hoeveelheden water die tijdens extreme regenval omlaag komen zo groot zijn dat ook wij ze niet meer wegkrijgen.
Juli 2021
Het meest sprekende voorbeeld deed zich in juli 2021 voor. Ook toen was het een koudeput (of een DANA, zoals de Spanjaarden die noemen), die grote delen van België, Duitsland en ook het zuidoosten van ons land in korte tijd enorme hoeveelheden regen bracht (op sommige plaatsen tot wel 300 millimeter in twee dagen). Een enorme overstromingsramp met enkele honderden slachtoffers was er het gevolg van. In Nederland werd het zuiden van Limburg en dan met name Valkenburg zwaar getroffen. De afhandeling van de schade is nog aan de gang.
Een andere koudeput trok op 28 juli 2014 over ons land naar het zuidoosten. In de ochtend was het in het westen al raak, met zware buien en de overstromingen die daarvan het gevolg waren onder meer in Utrecht en Amsterdam. Wat later op de dag werd de omgeving van Arnhem door een rijtje zware buien getroffen. In deze stad viel in twee uur tijd 132 millimeter. Het vele water, dat zich hierbij in de heuvels boven de stad had verzameld, stroomde met grote kracht naar beneden en zette een groot deel van Arnhem en omgeving onder water. Toen kwamen de beelden al wat dichterbij hetgeen zich nu in en om Valencia heeft afgespeeld.
De Achterhoek onder water
Hoe een vlak stuk Nederland uit een episode met extreme regenval komt, kwamen we op 26 en 27 augustus 2010 aan de weet, toen in delen van de Achterhoek in twee dagen tijd tot 160 millimeter viel. Grote gebieden kwamen hierdoor onder water te staan en het Waterschap had de grootste moeite om al dit water weg te krijgen. Was het systeem op dat moment berekend op de afvoer van een hoeveelheid water, voortkomend uit 25 millimeter aan regen in het gebied, er viel in die dagen een veelvoud. Er was een week nodig om het allemaal weg te pompen.
Nog weer eerder was het op 4 oktober 1999 in het zuidwesten van het land raak, toen daar vanaf de Noordzee een eindeloze stroom buien het land op kwam. Ook daar kwamen de landerijen vol met water te staan. Hier en daar viel in korte tijd meer dan 100 millimeter.
Extreme regenval kan ook bij ons
Is het antwoord bij tropische orkanen altijd dat die in Nederland niet kunnen voorkomen, doordat de Noordzee daarvoor te klein en te koud is, als het om extreme regenval gaat doen we wel degelijk mee. Ook al is dat tot nu toe nog wel in minder extreme vorm dan bij voorbeeld in Centraal- en Zuid-Europa. Maar dat is deels ook een kwestie van geluk geweest.
Een feit is dat het weer verandert. Doordat (door klimaatverandering) de temperaturen van de lucht en van het water oplopen, komt er meer vocht in de atmosfeer terecht. Op de momenten dat de atmosferische omstandigheden daar aanleiding toe geven, regent het dan ook harder dan vroeger en moeten we grotere waterhoeveelheden afvoeren. Met alle uitdagingen die daarbij komen kijken. En dat is niet alleen in Spanje, maar dus ook in Nederland het geval.
Mis ook deze verhalen niet:
Volg ons ook op facebook en X!
Jouw foto op Weerverteller.nl?
Stuur je foto naar foto@weerverteller.nl, of via X met de vermelding van @weerverteller
