Het noorden van de Verenigde Staten heeft de afgelopen dagen te maken met hevige kou, met name rondom de Grote Meren. Daar zorgen sneeuwstormen, aangedreven door het zogenaamde lake-effect snow, voor indrukwekkende hoeveelheden sneeuw. Het doet denken aan een vergelijkbaar fenomeen dat in 1987 onze eigen Waddeneilanden trof, met name Terschelling en Ameland.
Die winter werd Terschelling bedolven onder een dik pak sneeuw, bijna 80 centimeter, tijdens een ijzig koude januariperiode. De harde oostenwind zorgde er op zee niet alleen voor dat talloze sneeuwbuien ontstonden die naar de eilanden trokken, maar dat de sneeuw op het land in metershoge duinen werd opgewaaid. Het eiland leek even volledig afgesloten van de buitenwereld. Ook op Ameland hadden sneeuwruimers hun handen vol om wegen enigszins begaanbaar te houden. Voor Terschelling dreigde er zelfs een moment van complete isolatie.
Prachtig filmpje
Een schitterend filmpje op YouTube toont beelden van die barre tijd. We zien een konvooi binnenvaartschepen, begeleid door een ijsbreker, ploeterend over het bevroren IJsselmeer. De schippers vertellen hoe het ijs daar tot wel 25 centimeter dik was. Later in het filmpje wordt Terschelling getoond, veranderd in een waar poollandschap.
De winter van 1987 begon aarzelend. November en december brachten weinig bijzonders, met temperaturen die vaak aan de milde kant waren. Pas in januari sloeg de kou écht toe. Een plotselinge opwarming in de stratosfeer eind december bleek later cruciaal: vanaf 6 januari stroomde Siberische lucht het land binnen. Een hogedrukgebied boven de Britse eilanden hield dit koude regime stevig in stand.
Vanaf 10 januari serieus koud
Vanaf 10 januari werd het pas echt serieus. Overdag kwam de temperatuur niet meer boven het vriespunt en op sommige dagen bleef het kwik zelfs steken rond de -10 graden. Nachten met strenge tot zeer strenge vorst waren aan de orde van de dag, met minimumtemperaturen die soms onder de min 15 graden doken.
Op 14 januari werd een maximumtemperatuur van -13 graden gemeten op Vliegbasis Twenthe. Ondertussen zorgde de combinatie van ijskoude lucht en het warme Noordzeewater voor aanhoudende sneeuwbuien op de Waddeneilanden, met indrukwekkende sneeuwhoeveelheden tot gevolg. De harde oostenwind deed de rest. Het leverde ongekende beelden op.
IJzige avonturen en herinneringen
Die winter bracht niet alleen kou, maar ook verhalen die je bijblijven. Op een ijskoude avond in Garderen, bij -17 graden en een straffe wind, bleek schaatsen een onmogelijke opgave. Na korte tijd had ik, zelfs met dikke handschoenen aan, al geen gevoel meer in mijn handen. Een ijzige fietsrit, terug naar huis, was wat volgde. Om daar mijn vingers weer te laten ontdooien.
De volgende dagen volgde een lange wandeling door de bossen, van Putten naar Garderen, toen de ketting van mijn fiets gebroken was. Het waaide hard en het vroor 13 graden. Dat was pas echt een moment om de bijzondere omstandigheden te ervaren. Door het bos bij schemerlicht, terwijl de harde oostenwind de stuifsneeuw van de bomen blies. Ik liep zo hard dat ik het gewoon niet koud kon krijgen. Een beetje zwetend zelfs, kwam ik uiteindelijk in Garderen aan.
Zelfs weerman Erwin Kroll adviseerde tijdens het weerbericht om de volgende dag vanwege de kou vooral binnen te blijven. Maar eigenlijk was hij te laat, want de ergste kou was toen al op zijn retour, al bleef het nog tot 22 januari vriezen. Daarna diende de dooi zich aan.
Het toetje van maart
De winter gaf zijn laatste verrassingen pas in maart. In Noordoost-Nederland zorgden drie dagen aanhoudende ijzel voor een unieke ijswereld. Bomen, hekken en auto’s zaten ingekapseld in een dikke laag ijs, wat het landschap veranderde in een sprookjesachtig tafereel. Groningen en Drenthe werden ware toeristische trekpleisters, met een ijskunstwerk dat nog enige tijd bleef liggen.
Bijzondere herinnering
De winter van 1987 blijft ook nu een bijzondere herinnering. Het weer van toen toonde niet alleen de kracht van moeder natuur, maar ook hoe winters van toen inmiddels onvergelijkbaar zijn met die van nu. Extreem winterweer zoals toen lijkt steeds meer tot het verleden te behoren.
Mis ook deze verhalen niet:
Definitieve winterverwachting 2025: vroege start, volgt er meer?
Zijn er nog geitenpaadjes die de winter de komende tijd kan nemen?
Volg ons ook op facebook en X!
Jouw foto op Weerverteller.nl?
Stuur je foto naar foto@weerverteller.nl, of via X met de vermelding van @weerverteller
