Zware regenval verwacht in grote delen van Spanje

Foto boven: Een kleine badplaats aan de oostkust van Gibraltar. Hier wordt de komende week erg veel regen verwacht - David Stanley

De moesson in het Middellandse Zeegebied is nog steeds niet voorbij. Nu is het vooral de westelijke helft die veel regen tegemoet kan zien. En dan gaat het om het gebied ten westen van een lijn van Corsica naar Sardinië, Genua en Noordwest-Italië.

Brenger van het natte weer is een lagedrukgebied dat vanochtend nog voor de noordwestkust van Frankrijk lag en naar het zuiden trekt. In het weekend komt het boven Midden-Spanje terecht, daarna trekt het naar de zuidwestpunt van het Iberisch schiereiland. Worden de zwaarste regens dit weekend in Noord- en Noordoost-Spanje en delen van Frankrijk en Italië verwacht, vanaf maandag en verder volgende week lijkt vooral de Spaanse Middellandse Zeekust aan bod te komen. Plaatselijk kan tot meer dan 250 millimeter vallen.

Een kleine badplaats aan de oostkust van Gibraltar. Hier wordt de komende week erg veel regen verwacht - David Stanley

Zeewater nog steeds warmer dan normaal

Het is op de Middellandse Zee deze herfst een komen en gaan van lagedrukgebieden. Vooral het centrale deel, maar nu en dan de westelijke regio heeft ermee te maken. Verder naar het oosten is het in het algemeen rustiger, al hebben de republieken van het voormalige Joegoslavië inmiddels ook al wel hun deel gehad. De lagedrukgebieden, die steeds vanuit het noordwesten van Europa naar de Middellandse Zee trekken, worden daar gevoed door het vocht dat van het nog altijd relatief water van de Middellandse Zee afkomstig is. Dit water was halverwege augustus recordwarm, is inmiddels flink afgekoeld, maar nog wel altijd warmer dan normaal. Dus is in de lucht boven het zeeoppervlak ook nog steeds veel vocht aanwezig.

Het begon allemaal met lagedrukgebied Boris dat halverwege september grote delen van Centraal- en Zuidoost-Europa onder water zette. Kort daarna volgde Italië voor de eerste, en wat later voor een tweede en ook derde keer. Tegelijkertijd werd ook het zuidoosten van Frankrijk meerdere keren door extreme regenval getroffen. Nog niet zo lang geleden viel in de Ardèche in 48 uur zelfs 850 millimeter. In grote delen van Spanje is in de oktobermaand inmiddels ook flink wat regen gevallen. En hier lijkt nu een nieuwe episode op komst.

Vrijdag waren er al de eerste regens

Vrijdag al kwam het, op de passage van het koufront horend bij de naderende depressie, op veel plaatsen tot de eerste regen. In Oost-Spanje aan de Middellandse Zee onweerde het vanochtend op veel plaatsen flink. Op de natste plekken in Spanje kwam daarbij gisteren al tussen 20 en 40 millimeter omlaag. De afgelopen nacht viel in het oosten en noordoosten nog eens 30 tot 40 millimeter. Verder naar het oosten was het in het zuidoosten van Frankrijk zelfs bijzonder nat. In La Souche in de Languedoc viel de laatste 2 dagen 245 millimeter, waarvan 118 millimeter in de laatste 24 uur. In Italië viel op meerdere plaatsen 60 millimeter. In Vidauban in de Var in het zuidoosten van Frankrijk viel tijdens een onweersbui vanochtend 101,3 millimeter in 30 minuten! Dat betekende de grootste halfuur som ooit gemeten in Frankrijk. Iedere minuut kwam er tijdens die bui meer dan 3 millimeter omlaag.

Met het nieuwe lagedrukgebied boven Spanje houden de regens in het westelijke deel van het Middellandse Zeegebied dit weekend aan. Brandpunten blijven het zuidoosten van Frankrijk, de omgeving van Genua, het noordwesten van Italië en Corsica en Sardinië. Het noorden en noordoosten van Spanje komen daar in eerste instantie bij. In al deze gebieden kunnen de regen- en onweersbuien regionaal zwaar en aanhoudend zijn en veel regen brengen. Op sommige plaatsen lopen de hoeveelheden tot ruim boven 100 millimeter op.

Volgende week alleen Iberisch schiereiland

Zodra het lagedrukgebied bij de zuidwestpunt van Spanje en Portugal komt te liggen, houden de buien in Italië en Frankrijk op. Doordat boven de Middellandse Zee vanaf dat moment een oostelijke wind opsteekt, worden de grote hoeveelheden vochtige lucht die van het zeewater afkomstig zijn dan naar de oost- en zuidkust van Spanje geblazen. Daar kunnen vanaf dat moment grote hoeveelheden regen vallen, vooral op die plekken waar de vochtige lucht door de aanwezige bergen in een stijgbeweging wordt gebracht.

Eigenlijk geldt voor heel de oost- en zuidkust dat het de komende week behoorlijk uit de hand kan lopen, maar gebieden die er bovenuit steken zijn de regio’s tussen Valencia in het oosten en het gebied in de driehoek Sevilla, Gibraltar en Malaga in het zuidwesten, inclusief de Costa del Sol. In beide regio’s kan in totaal tot en met komende week vrijdag meer dan 200 millimeter omlaag komen. In Portugal en Noordwest-Spanje valt duidelijk minder.

DANA

Het type lagedrukgebied, dat voor de regens in het zuidwesten van Europa verantwoordelijk is, wordt in Spanje een DANA genoemd, een ‘depresión aislada en los niveles altos’, een afgesnoerd lagedrukgebied in de hogere delen van de atmosfeer. Eigenlijk is het een bel met koude lucht, afkomstig vanuit de noordelijke delen van Europa, die zich boven of in de buurt van het Iberisch schiereiland heeft afgesnoerd van de Europese circulatie. Zo’n bovenluchtstoring kan lang blijven liggen, veroorzaakt een grote onstabiliteit in de atmosfeer en is in zijn gedrag erg grillig en onvoorspelbaar. Het is niet voor niets dat heel Spanje bekend is met de DANA.