Het is november en Alpen wachten nog steeds op sneeuw

Foto boven: In de Dolomieten lag vanochtend geen sneeuw - Webcam uit Wolkenstein

Het is al 10 november, maar in de Alpen is onder globaal 3200 meter nog bijna geen sneeuw te vinden. Wel zijn de meeste gletsjerskigebieden open. In de komende week kan alsnog wat sneeuw vallen en mogelijk verandert de situatie later in de week.

Grote delen van Europa beleven een relatief warme herfst, de laatste weken vooral gevoed door een groot en hardnekkig Eurohoog dat met warme lucht is gevuld. Brengt het in de lagere delen van veel landen mist, laaghangende bewolking en relatief gematigde temperaturen, in de hogere delen van de berggebieden schijn juist de zon en zijn de temperaturen hoog.

In de Dolomieten lag vanochtend geen sneeuw - Webcam uit Wolkenstein

Dooi tot een hoogte van 4300 meter

Wie de afgelopen week webcams in het Alpengebied bekeek, kon daarop dan ook vooral heldere luchten en een fel schijnende zon zien. Ook was het warm met een vorstgrens die soms tot 4200 of 4300 meter steeg. In de heldere nachten vroor het her en der wel licht. Soms was dat net genoeg om alvast een sneeuwkanonnetje te testen, maar meer zat er niet in.

En dat terwijl het begin van de herfst er voor wat sneeuw in de bergen betreft nog zo veelbelovend uitzag. Toen lagedrukgebied Boris halverwege september in Centraal-Europa een overstromingsramp veroorzaakte, viel in de Alpen (vaak al boven 1000 meter) een dikke laag sneeuw. Vooral Oostenrijk en delen van Italië profiteerden. In Oostenrijk kwam op plekken met de meeste neerslag soms een laag van anderhalve meter te liggen.

Sneeuw september smolt weer weg

Toen de neerslagepisode voorbij was, op de meeste plekken begin oktober, keerde het stabiele en warme hogedrukweer terug en smolt de sneeuw weer weg. Sindsdien is er vooral aan de zuidkant van de Alpen nog wel wat gevallen, maar was dat door de hoge temperaturen tot op grote hoogte vooral regen. Dus werden de meeste bergen toch weer groen.

Ook de Alpen hebben tegenwoordig te maken met feit dat de koudepoel rond de Noordpool vroeg in het seizoen veel kleiner is dan vroeger. Dat is nu eveneens het geval. In het grootste deel van de wereld is het al tijden stukken warmer dan normaal, Europa incluis. Gemiddeld is de wereldtemperatuur op dit moment zelfs weer recordhoog.

Het is wachten op grote veranderingen

Het is dan ook wachten op – grote – veranderingen in de drukverdeling. Er lijkt de komende week wel iets te gebeuren, maar dat is volgens het principe ‘twee stapjes naar voren, één stapje terug’. Iets wat er aan het begin nog veelbelovend uitziet, pakt in de uitwerking uiteindelijk toch minder spectaculair uit. Maar blijkt na afloop inderdaad een stapje naar voren.

Zo’n stapje komt er waarschijnlijk aanstaande dinsdag. Een storing, die morgen delen van de Benelux en Duitsland passeert, botst dan tegen de Alpen aan en brengt behalve neerslag ook koudere lucht met zich mee. Met name in Zwitserland en in de Alpen ten noorden en westen van Turijn in Italië kan boven 1000 meter dan een centimeter of 20 sneeuw vallen. Mogelijk krijgt de noordkant van de Alpen in de westelijke helft van Oostenrijk er ook iets van mee.

Een nieuw hogedrukgebied

In de dagen daarna is het opnieuw aan een hogedrukgebied en lijkt het weer een tijdje droog te blijven. Met wat meer belangstelling worden de ontwikkelingen in de periode tijdens en na het komende weekend gevolgd. Dan lijkt een nieuwe puls met koude lucht vanuit het noordwesten in de buurt van Europa te komen. Die lucht komt via de warme zeeën naar ons toe. Veel zal afhangen van waar het zwaartepunt van de kou precies terechtkomt.

Stroomt de koude lucht op een te westelijke positie naar het zuiden, zoals het Europese model vanochtend in zijn berekeningen laat zien, dan ontstaat boven Noordwest-Europa een diepe depressie die de wind in de Alpen in de zuid- tot zuidwesthoek brengt. En komt er misschien wel neerslag, maar gaan de temperaturen in eerste instantie ook flink omhoog.

Oostelijkere afstroom is gunstiger

Gunstiger is de ontwikkeling als de kou op een oostelijkere positie naar het zuidoosten stroomt, met het lagedrukgebied boven Scandinavië. Dan mag je aan een noordwestelijke stroming en wat later aan de ontwikkeling van een Genualaag denken. Beide kanten van de Alpen zouden in dat geval, in koudere lucht, flinke hoeveelheden sneeuw kunnen verwachten. Welke van de twee opties het uiteindelijk wordt, zal de komende tijd duidelijk moeten worden.