Komt echte hitte nu ook bij ons in zicht?

Foto boven: Deze zwarte ooievaar is de eventuele hitte alvast vooruitgekomen. In Nederland zie je hem bijna nooit, in Zuid-Europa veel vaker - Chris Meewis

Over de zomer van dit jaar is tot nu toe van alles te zeggen, maar echte hitte hebben we tot nu toe in Nederland nog niet gehad. Een hittegolf was er niet, zelfs regionale hittegolven zijn nog uitgebleven. We zijn er niet bij in de buurt geweest.

In dat beeld zou later de komende week verandering kunnen komen. Vanaf het nieuwe weekend wordt het spannend. Aan de ene kant zien we hoe op de Oceaan in de loop van de week een sterke straalstroom tot ontwikkeling komt, tussen lagedrukgebieden boven Noorwegen, IJsland en Groenland in het noorden en het sterke Azorenhogedrukgebied in het zuiden. Zelfs in Nederland zouden we er deels onder kunnen komen te liggen.

Zwarte ooievaare Chris Meewis
Deze zwarte ooievaar is de eventuele hitte alvast vooruitgekomen. In Nederland zie je hem bijna nooit, in Zuid-Europa veel vaker - Chris Meewis

Poel met zeer warme lucht

Aan de andere kant is boven het zuiden van Europa nog steeds een rijkgevulde poel met zeer warme lucht aanwezig. Het is een poel die zich, als hij vanuit het noorden wordt aangetapt, met behulp van zo’n sterke straalstroom snel naar het noorden zou kunnen uitbreiden. Om dit te bewerkstelligen, moet er een flinke golf in slaan, met het dal naar het zuiden, richting het zeegebied ten westen van Portugal, en de opgaande tak naar het noordwesten van Europa. Dat is een situatie die zich in de augustusmaand geregeld voordoet.

Gedurende de tweede helft van de zomer en ook in een groot deel van de herfst, komt het in onze omgeving klimatologisch gezien het vaakst tot zuidelijke stromingen. Doordat, vaak geholpen door restanten van oude tropische orkanen, op de centrale delen van de Oceaan de depressieactiviteit opleeft, draait de wind boven Europa makkelijker naar het zuiden. Niet alleen aan de grond, maar ook in de hogere delen van atmosfeer. Warmere lucht kan zich daarmee vanuit het zuiden makkelijker in noordelijke richtingen uitbreiden.

Warme periode die langer duurt?

Warme lucht op hoogte leidt er aan het aardoppervlak vaak toe dat de luchtdruk stijgt. Daardoor kan zich boven het Europese continent een warmbloedig hogedrukgebied opbouwen, dat zo’n situatie met warmte vanuit het zuiden – zodra die zich heeft opgebouwd – langer kan vastleggen. De kans bestaat daarmee dat een erg warme periode ook bij ons wat langer duurt. En als dat echt het geval is, mag je ineens aan een (regionale) hittegolf gaan denken.

Zo’n kans doet zich vanaf het komende weekend voor. Computerberekeningen, zoals die van het Amerikaanse GFS en het Canadese GEM, laten het rond maandag 12 augustus daadwerkelijk tot een warmteopstoot vanuit het zuiden komen, met temperaturen die op grondniveau (volgens het GFS-model) op 12 augustus tot in de buurt van 35 graden zouden kunnen oplopen. Het GEM-model liet die warme lucht gisteren die dag ook Nederland bereiken, maar was met zijn temperaturen nog iets gematigder. Het Europese model doet in zijn hoofdberekening nog niet mee.

Spreiding in de pluimen neemt toe

Kijken we in de pluimgrafieken van het Europese model, dan zien we dat de spreiding in de diverse berekeningen rond het komende weekend wel flink toeneemt, met een duidelijk groep die in die periode naar boven schiet. De warmste berekeningen komen in het tijdvak van zaterdag tot en met woensdag aan temperaturen van 30 graden of iets meer toe, met op maandag 12 en dinsdag 13 augustus berekeningen die richting 35 graden gaan. In de extra berekeningen van het GFS-model zien we iets dergelijks tussen 10 en 15 augustus. Op de achtergrond lijkt er die dagen dus wel degelijk iets te spelen.

Een interessante graadmeter is het AIFS-model (het model gebaseerd op kunstmatige intelligentie, gemaakt door het Europese weercentrum). Hoewel de hoofdberekening van dit model de hitte er bij ons, ook op de langere termijn, nog niet in laat komen, zien we in de extra berekeningen wel een duidelijke piek, op 11 en 12 augustus. Een reden temeer om de ontwikkelingen van de komende tijd dus goed in de gaten te houden.

Interessante zomerfase en Debby

We gaan hoe dan ook een interessante fase van de zomer in, ook omdat het orkaanseizoen weer op gang lijkt te zijn gekomen met de komst van Debby, die vandaag over Florida trekt en daarna boven het zuidoosten van de VS lijkt terecht te komen. Volgens het Europese rekenmodel trekt het restant ervan vervolgens verder, langs de oostkust van de VS naar het noordnoordoosten. Uiteindelijk komt ex-Debby boven de Oceaan terecht, waar het een normaal lagedrukgebied wordt, dat door andere op de Oceaan al aanwezige lagedrukgebieden lijkt te worden ingevangen. Ook dat kan voor de weersontwikkeling in Europa een interessant moment zijn.

Verder lezen:

Volg ons ook op facebook en X!

Jouw foto op Weerverteller.nl?

Stuur je foto naar foto@weerverteller.nl, of via X met de vermelding van @weerverteller