Noodweer in Centraal-Europa spitst zich steeds verder toe

Foto boven: Dresden ligt aan de Elbe en maakt zich zorgen over de enorme watervloed die de komende dagen op komst is - Kolossos

De situatie voor wat het noodweer in Centraal-Europa betreft, spitst zich verder toe. Niet alleen blijft het in Oostenrijk, Tsjechië, het zuidoosten van Duitsland, het zuiden van Polen en in delen van Slowakije maar regenen, ook stijgen de rivieren naar recordstanden. Dit water stroomt via de Oder, de Elbe en via de Donau zowel naar het noorden – Duitsland in – als naar het zuidoosten. Grote gebieden krijgen ermee te maken.

In Oostenrijk wordt voor sommige gebieden in de rivieren een waterstand verwacht die maar één keer per 100 jaar voorkomt. Rondom steeds meer van die rivieren wordt de situatie kritiek en worden dit weekend overstromingen verwacht. Op veel plaatsen is er de afgelopen 24 uur tussen 50 en 100 millimeter bijgekomen. Vanochtend regende het vooral hard in het gebied tussen Salzburg en Wenen en viel in de Alpen in de westelijke helft voortdurend sneeuw.

Dresden-nightpanorama-dri — Dresden ligt aan de Elbe en maakt zich zorgen over de enorme watervloed die de komende dagen op komst is - Kolossos

Zuidoost-Duitsland

Ook in het zuidoosten van Duitsland spitst de situatie zich toe. Hier is in de afgelopen 24 uur tussen 50 en 125 millimeter aan regen gevallen. Niet alleen stijgen de rivieren er door de eigen regenval, ook stromen enorme hoeveelheden water van het eveneens door de regen geteisterde Tsjechië naar binnen. Voor de Elbe wordt nu al verwacht dat de waterstand tot alarmniveau 3 (van de 4) zal stijgen en ook dan is een einde aan de stijging nog niet in zicht. Steden als Dresden maken zich al grote zorgen. Later trekt het water verder in richting van Hamburg.

Ook in delen van Tsjechië wordt de situatie steeds kritieker. Vooral in de berggebieden valt er enorm veel regen. Op de natste plekken wordt door sommige modelberekeningen voor de gehele sessie (tot en met dinsdag) in totaal tot 550 millimeter aan regen verwacht. Dat zijn astronomische hoeveelheden. Overal in het land zijn de autoriteiten druk om het waterniveau in stuwmeren te verlagen en vloedkeringen in stelling te brengen. Op die manier hopen ze de hoofdstad Praag tegen een overstroming te kunnen beschermen. Ondertussen stijgen ook hier de rivierstanden tot recordhoogten. De regen houdt daarbij voorlopig aan.

Slowakije

Buurland Slowakije is ondertussen bezig om de hoofdstad Bratislava tegen mogelijke overstromingen te beschermen. Ook hier wordt alles uit de kast gehaald. Hier is het niet speciaal de regen, maar wel de waterstand in de Donau die een bedreiging vormt. Vandaag al wordt in de (toch grote) rivier in Oostenrijk het eerste alarmniveau bereikt. De waterstand gaat er in een dag meerdere meters omhoog. Zoals al aangegeven, regent het daarbij ondertussen door.

Voor wat de sneeuw in de Alpen betreft, is gisteren op diverse plaatsen al meer dan een halve meter gevallen. Hier en daar daalde de sneeuwgrens daarbij tot een hoogte van 800 meter. Op sommige sporen konden de treinen niet meer rijden, doordat er bomen overheen waren gevallen en de bovenleidingen kapot waren. Ook zijn veel wegen door sneeuwval afgesloten. Vandaag sneeuwt het op veel plaatsen door. Hoog in de bergen kan lokaal 2 meter sneeuw vallen.

Twee gebieden springen eruit

Voor wat de neerslag in de komende dagen betreft, zijn er twee gebieden die eruit springen. We hebben het dan over een strook van het zuidoosten van Duitsland naar de noordelijke helft van Oostenrijk en het zuiden van Tsjechië. Hier kan er nog eens tussen 120 en in Oostenrijk plaatselijk tegen 300 millimeter aan regen en sneeuw bijkomen. Het tweede piekgebied ligt in het noordoosten van Tsjechië en in het zuidwesten van Polen. Ook in deze regio kan er de komende dagen in totaal tussen 115 en 300 millimeter aan regen bijkomen.

Al deze regen valt op een totaal verzadigde bodem en levert daardoor veel meer overlast op dan de regen die in het eerste deel van deze weersituatie is gevallen. Veroorzaker van de extreme neerslag, die al de watervloed van de eeuw wordt genoemd, is een lagedrukgebied dat de afgelopen dagen bij het noorden van Italië is ontstaan, daarna naar het oosten is getrokken en vandaag een rondje maakt van Roemenië, via het westen van Oekraïne naar Slowakije en Hongarije. Aan zijn noordwestflank waait een noordelijke wind die voortdurend zeer vochtige luchtmassa’s tegen de noordkant van de Alpen zet. In combinatie met de koude bovenlucht en de grote hoeveelheden beschikbaar vocht, kan het zo steeds blijven doorregenen.

Komende dagen

Vandaag en morgen houdt de neerslag vooral in Oostenrijk en in het zuidoosten van Duitsland vrijwel ononderbroken aan, in Tsjechië lijken er ook meerdere droge tijdvakken tussendoor te komen, en komt de regen de komende dagen in een aantal pulsen. Vanaf dinsdag komt het lagedrukgebied weer boven de Middellandse Zee uit, aan de westzijde van Italië. Aan de noordkant van de Alpen wordt het dan droog. De buien liggen vervolgens vooral boven zee aan weerszijden van Italië en kunnen later vooral in Kroatië ook weer toeslaan.