Noodweer Centraal-Europa groeit uit tot steeds grotere catastrofe

Foto boven: Steeds meer gebieden in Centraal-Europa raken door de zware regenval van de laatste dagen overstroomd - Rumuz.

Schreven we vanochtend op deze site nog hoe de situatie in de overstromingsgebieden in Centraal-Europa kritiek was, inmiddels weten we dat het volledig uit de hand is gelopen. Er ontvouwt zich in Centraal-Europa een steeds grotere catastrofe.

Dammen breken door, rivieren stromen over, hele steden staan onder water, honderdduizenden mensen zitten zonder elektriciteit en vele duizenden mensen hebben hun huizen inmiddels verlaten of moeten nog worden geëvacueerd. Van 7 mensen staat inmiddels vast dat ze zijn omgekomen. Vijf daarvan woonden in het oosten van Roemenië, één in Polen en één in Oostenrijk. Verder zijn er meerdere vermisten en is de schade inmiddels enorm.

Steeds meer gebieden in Centraal-Europa raken door de zware regenval van de laatste dagen overstroomd - Rumuz.
Steeds meer gebieden in Centraal-Europa raken door de zware regenval van de laatste dagen overstroomd - Rumuz.

De chaos is compleet

Treinen rijden niet meer, wegen zijn onbegaanbaar, modder- en waterstromen zijn aan de orde van de dag en steeds meer regio’s worden tot rampgebieden uitgeroepen. Brandweerlieden zijn continu aan het werk, het leger wordt ingezet en met alle middelen wordt geprobeerd om mensen in de getroffen gebieden in veiligheid te brengen. Wie een half uurtje op sociale media rondstruint, zal met zijn mond open zitten. Dit hebben we niet vaak zo gezien.

Er zijn twee gebieden die eruit springen. Het allerergst is waarschijnlijk het grensgebied tussen het noordoosten van Tsjechië en het zuidwesten van Polen getroffen. Daar is in vier dagen tijd plaatselijk meer dan 450 millimeter regen gevallen. In Polen stroomde een stuwmeer vanochtend al over, een andere dam is later op de dag doorgebroken. Een stad, een stukje stroomafwaarts van deze dam, kwam daarna volledig onder water te staan. Het water stroomde er met brute kracht door de straten en nam ook een brug in zijn baan mee.

Oostenrijk zwaar getroffen

Het andere gebied dat eruit springt, ligt in Oostenrijk, in de omgeving van Wenen en de stad Sankt-Pölten. Hier is de afgelopen dagen rond 300 millimeter aan regen omlaag gekomen. De regio Neder-Oostenrijk is in zijn geheel tot rampgebied uitgeroepen. Eerder was dat al met 42 individuele plaatsen gebeurd. Ook hier is het tot grootschalige overstromingen gekomen, meerdere rivieren zijn er buiten hun oevers getreden. Een stuwdam liep over. De autoriteiten laten het water uit het meer nu gecontroleerd weglopen via de rivier Kamp.

Delen van Wenen staan onder water, doordat de Wienfluss buiten zijn oevers is getreden. Hogerop in de bergen is een dikke laag sneeuw gevallen. Bevestigd zijn sneeuwhoogten van meer dan een meter, onbevestigd wordt her en der zelfs van twee tot drie meter gesproken. Doordat het nulgradenniveau de komende dagen stijgt, zal die sneeuw smelten, waarbij nog een grote hoeveelheid water extra vrij zal komen. Het einde is nog niet in zicht.

Grote rivieren voeren het water af

Ook de landen rondom het kerngebied van de ramp krijgen met het water te maken. In Duitsland zijn in steden als Passau en Dresden al noodmaatregelen genomen. De verwachting is dat de waterstand in de Elbe zover zal stijgen dat het peil dinsdag het alarmniveau 4 bereikt, de hoogste alarmfase die bij deze rivier beschikbaar is. Ook de Oder en de Donau stijgen hard. Een groot deel van het gevallen water moet door deze rivieren worden afgevoerd.

Belangrijke veroorzaker van de overstromingsramp is, behalve het lagedrukgebied met de naam Boris dat alle regen in gang heeft gezet, het bijzonder warme water van de Middellandse Zee. Door verdamping komt daar zoveel vocht vrij dat het lagedrukgebied, toen het over Italië naar het oosten trok, tot de rand toe gevuld werd met water, in uiterst vochtige lucht. Toen die lucht tegen de bergen in Polen, Tsjechië en Oostenrijk botste, kwam al dat water omlaag. De gevolgen hiervan zijn inmiddels maar al te duidelijk. En een deel moet nog gebeuren.

Middellandse Zee tikkende tijdbom

Twee weken geleden schreven we op deze site al hoe de Middellandse Zee, door zijn recordhoge watertemperaturen van soms 30 of 31 graden, en de enorme hoeveelheden vocht die daar verdampt, een tikkende tijdbom is. Met de herfst op komst, en de eerste bellen met koude bovenlucht die het gebied vanuit het noorden weer konden bereiken, was het wachten op het moment dat de lont voor de eerste keer in kruitvat zou worden gestoken. Dat is nu inmiddels gebeurd. En de gevolgen zijn adembenemend en voor de betrokkenen verschrikkelijk.

Nu is het wachten op de volgende calamiteit. Want dat warme zeewater in de Middellandse Zee ligt er nog wel een tijdje. Voor de landen eromheen wordt het nog een spannend vervolg van deze herfst. Voor wat het noodweer van nu betreft, lijkt het hoogtepunt van de regen achter de rug. In Polen en in Tsjechië kunnen de mensen voorzichtig wat op adem komen, al moet het gevallen water er nog wel verdwijnen. Daarna kan het herstellen van de schade beginnen.

Oostenrijk en Duitsland nog meer regen

In Oostrenrijk en ook in het zuidoosten van Duitsland wordt de komende nacht en morgen nog wel veel regen verwacht, tot ongeveer 100 millimeter in Neder-Oostenrijk. Daar komt er dus nog een flinke bak aan water bij, zoals gezegd ook als de sneeuw in de bergen gaat smelten.

In Nederland krijgen we overigens niet te maken met de afvoer van het water uit de door de zware regenval getroffen gebieden. In Zwitserland, het brongebied van onze Rijn, is maar een klein beetje regen gevallen. Daar zullen we in Nederland hoegenaamd niets van merken. Vanaf dinsdag lijkt het ook in Oostenrijk en Zuidoost-Duitsland meerdere dagen droog te blijven.

Verder lezen:

Volg ons ook op facebook en X!

Jouw foto op Weerverteller.nl?

Stuur je foto naar foto@weerverteller.nl, of via X met de vermelding van @weerverteller