Geheel volgens plan is een periode met zomerweer van start gegaan. De zon scheen gisteren volop, er waren stapelwolken en de temperaturen stegen op enkele plaatsen (Heino, Volkel, Eindhoven en Ell) al tot iets boven de zomerse 25 graden. De komende dagen wordt het alleen maar warmer en gaan we op naar tropische temperaturen.
Wanneer Nederland te maken heeft met extreme droogte, zoals in de zomer van 2018, wordt vaak ook het jaar 1976 aangehaald. Maar wat gebeurde er eigenlijk in dat jaar?
De afgelopen jaren hebben we te maken gehad met een zeer actieve zon. Op 10 en 11 mei 2024 werd de aarde getroffen door een flinke zonnestorm, waarbij op veel plaatsen een spectaculair noorderlicht te zien was dat mensen betoverde. Dit verbleekt echter in vergelijking met wat er in mei 1921 gebeurde, toen de krachtigste zonnestorm van de 20ste eeuw de aarde bereikte. Drie dagen lang beukte de storm op het aardmagnetische veld. Op 15 mei 1921 piekte de situatie en ontstonden op veel plekken oncontroleerbare branden, wat ook voor angst zorgde.
En daar is de zomer dan eindelijk. Vandaag al, maar zeker ook de komende dagen. De temperaturen gaan razendsnel omhoog en later in de week zullen we de eerste dertigers kunnen noteren. De vraag is nog even hoe lang de warmte gaat duren. En krijgen we, zo vroeg in de zomer al, met een eerste hittegolf te maken?
In Saoedi Arabië zijn dit jaar tijdens de Hadj, de pelgrimstocht naar Mekka die in de periode van 14 tot en met 19 juni werd gehouden, honderden mensen door de extreme hitte in gebied omgekomen. De temperaturen stegen op één dag tot bijna 52 graden.
De langste dag ligt net achter ons en technisch gezien wordt het nu een tijdlang 's nachts niet meer compleet donker in Nederland. Deze periode markeert ook het seizoen van de lichtende nachtwolken. Helaas lijkt het erop dat we dit jaar geen actief seizoen mogen verwachten, omdat de huidige actieve zon de waterdamp in de mesosfeer afbreekt. Deze waterdamp is cruciaal voor de vorming van lichtende nachtwolken. Toch zijn er recent al lichtende nachtwolken in Nederland waargenomen.
We hebben er lang op moeten wachten, maar nu komt hij dan echt: de weersverbetering. Vandaag kan – vooral in het zuiden – nog een enkele bui vallen. Morgen schijnt de zon overal, in het binnenland afgewisseld door stapelwolken, en wordt het warmer.
De julimaand komt dichterbij en de vakanties staan op het punt om uit te breken. Een mooi moment om in Europa weer eens te kijken hoe het weer ervoor staat. Vergeleken met vorige week zien we een bekend beeld. In de centrale delen heb je nog steeds af en toe de paraplu nodig. In het zuiden schijnt de zon en in het zuidoosten is het puffen geblazen.
Ondanks het feit dat het in de laatste juniweek behoorlijk warm lijkt te worden, heeft het er alle schijn van dat de eerste zomermaand als ‘aan de koele kant’ de boeken in zal gaan. Het in de eerste drie weken opgebouwde warmtetekort is groot en niet zomaar goedgemaakt. Ook lijkt het opnieuw een vrij natte maand te worden.
Een mooi voorbeeld van een zomer die het helemaal maakte, nadat het in de voorgaande lente nog compleet mis was gelopen, is die van 1983. Toen volgde een fraaie en warme zomer op een voorjaar, dat zo nat verliep dat op de velden een ramp dreigde.
