Spanje likt de wonden na de ergste overstromingsramp van deze eeuw. Er zijn al 158 doden geteld, tientallen mensen worden vermist. De zoekacties worden voortgezet. Vele wegen zijn nog afgesloten, treinen rijden niet en sommige gebieden zijn nagenoeg onbereikbaar. Ondertussen leeft de vraag: wat is er eigenlijk gebeurd?
Met een volledig geblokkeerde atmosfeer in onze omgeving en een warme bovenlucht is het weer de komende dagen saai. Het zijn de kleine vragen die de meteorologen bezighouden. Ontstaat er de komende nacht bijvoorbeeld mist of niet?
Behalve in Andalusië, in de omgeving van Almeria en Malaga, hebben zware buien gisteren en vannacht ook in de omgeving van Murcia en Albacete in het zuidoosten, en in het binnenland van Valencia in het oosten van Spanje grote overlast aangericht. Plaatselijk viel in korte tijd 445 millimeter. 95 mensen zijn tot nu toe omgekomen, een veelvoud wordt vermist. Het leeuwendeel van de slachtoffers viel in de buurt van Valencia.
De herfst staat bekend als het seizoen van de herfststormen, al komen ze tegenwoordig niet meer zo vaak voor als vroeger. In de afgelopen ruim 20 jaar hebben we er slechts drie gehad. In vroeger tijden hoorden we de wind gedurende de herfstmaanden veel vaker bulderen door de bomen. In de jaren 70 bijvoorbeeld, hadden we maar liefst vier zware herfststormen. De krachtigste van allemaal vond plaats op 13 november 1972, nu bijna 52 jaar geleden.
Malaga en omgeving in het zuiden van Spanje zijn al de hele ochtend in de ban van zware onweersbuien, die op diverse plaatsen al (ruim) meer dan 100 millimeter regen achterlieten. Vooral in de bergen ten noordwesten van de stad spitst de situatie zich toe. De rivier de Guadalhorce is er buiten zijn oevers getreden. Grote gebieden en twee stadjes staan er inmiddels voor een belangrijk deel onder water.
We gaan in ons deel van de wereld naar een drukverdeling toe die zeer sterk geblokkeerd is. Hogedrukgebieden beheersen het weer vanaf komende vrijdag en laten storingen vanaf het noorden van de Oceaan er niet of nauwelijks meer door. De straalstroom boven Europa wordt tegelijkertijd zeer ver naar het noorden teruggeduwd.
De eindeloze periode met saai herfstweer, waarin we in Nederland nu lijken te zijn beland, biedt ruimte om het weer in andere jaren te bekijken. En dan vooral in jaren waarin het weer wel opviel, zoals in het jaar 1740 dat één van de koudste ooit was.
Terwijl het in Nederland de afgelopen 24 uur toch meer geregend heeft dan zich de dagen ervoor liet aanzien, werden flinke delen van de Spaanse oost- en zuidkust de afgelopen nacht door zware onweersbuien getroffen.
Voor het eerst sinds lang lijken we in Nederland een relatief droge periode tegemoet te gaan die langere tijd aanhoudt. Zo nat als het vorig jaar om deze tijd was, zo droog lijkt het de komende week te zijn. Niet de lagedrukgebieden voeren de boventoon in het weerbeeld, maar hogedrukgebieden zijn nu een dominant. Heel zonnig is het niet.
Er zijn nieuwe beelden opgedoken van meren in de Sahara in het zuidoosten van Marokko. De combinatie van grote plassen water, die palmbomen in het gebied overstromen, en het zandduinengebied er onmiddellijk naast trekt internationaal veel aandacht.
